نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• سحر وحدتی حسینیان ¹
• احسان چنگیزی ²
• ژاله آموزگار یگانه ³
• آمنه ظاهری عبدوند ⁴

¹ دانشجوی دکتری تخصصی رشتۀ فرهنگ و زبانهای باستانی ایران، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

² دانشیار گروه زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

³ استاد گروه فرهنگ و زبان‏های باستانی ایران، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

⁴ استادیار گروه فرهنگ و زبان‏های باستانی ایران واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

در زبان‌های تصریفی نشانه‌‏های حالت که برای جنس‏‌های مختلف متفاوت‌اند و حالت و شمار را مشخص می‌کنند، هرگز نمی‏‌توانند همۀ معانی و دیگر خواص حالت را نشان دهند. در واقع، نشانه و اسم حالت در وهلۀ نخست عناوینی هستند که برخی ویژگی‌‏های نحوی یا معنایی مهم حالت را بازنمایی می‌کنند و قادر به توصیف کاملی از آن حالت و کارکردهایش نیستند. ازاین‏‌رو، در حوزۀ حالت معمولاً نشانه‏‌ها، حداقل در سه سطح بررسی می‌‏شوند: حالت صرفی، روابط دستوری و کارکرد‏های معنایی. زبان اوستایی، از شاخۀ زبان‌‏های هندوایرانی، جزو زبان‏‌های تصریفیِ دارای هشت حالت دستوری است که هر یک نقش‌های معنایی متعددی را می‌‏توانند بازنمایی کنند. در مقالۀ حاضر، نقش‌‎های معنایی حالت برایی بررسی شده است که عبارت‌اند از ده نقش معنایی پذیرنده، بهره‌ور، مکان، مقصد، هدف، گستره، شیوه، همراهی، عامل و نگرشی. نشان داده شده است که دیگر حالت‌‏های دستوری نیز می‏‌توانند نقش‌های معنایی همسانی با حالت برایی داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

• حالت
• نقش معنایی
• حالت برایی
• زبان اوستایی

عنوان مقاله [English]

The Semantic Roles of Dative Case in Avestan Language

نویسندگان [English]

• Sahar Vahdati Hosseinian ¹
• Ehsan Changizi ²
• Jaleh Amouzgar Yeghaneh ³
• Ameneh Zaheri Abdvand ⁴

¹ Ph.D. student Department of Ancient Iranian Culture and Languages, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

² Associate Professor, Linguistics Department, Allameh Tabataba'i, Tehran, Iran

³ Professor. Ancient Iranian Languages. Tehran University, Tehran. Iran

⁴ Assistant Professor. Department of Ancient Iranian Culture and Languages. Science and Research, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

In inflected languages, case labels of distinct genders, being different and representing case and number, can never cover the full range of semantic and other properties of case. The labels primarily act as markers showing important synthetic and semantic properties. They do not have a proven capacity to describe the whole dimensions of the case and its functions. In the area of the case, therefore, labels at least are commonly seen at three levels, namely semantic functions, morphological case, and grammatical relations. Avestan language of the Iranian branch of the Indo-Iranian as an inflected language includes eight grammatic cases by various semantic roles. In the paper, semantic roles of the dative case, one of grammatical cases (or main cases), are studied, consisting of ten roles: recipient, beneficiary, purpose, destination, location, manner, extent, accompany, agent, and attitude. It showed that added grammatical cases can exhibit similar semantic roles of dative case.

کلیدواژه‌ها [English]

• Case
• Semantic roles
• Dative case
• Avestan language