نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• گلناز مدرسی قوامی ¹
• احمدجاوید صدیقی ²

¹ دانشیار زبان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

² دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

مقاله حاضر خوشه‌های همخوانی پایانی در واژه‌های اصیل و وام‌واژه‌های زبان پشتو (گونۀ معیار) را بررسی و برخی از محدودیت‌های واج‌آرایی حاکم بر هم‌نشینی همخوان‌ها در این خوشه‌ها را بر اساس نظریة بهینگی تحلیل کرده است. تمرکز پژوهش‌های پیشین دربارۀ خوشه‌های همخوانی در زبان پشتو عمدتاً بر خوشه‌های دو و سه‌همخوانی آغازی در این زبان بوده است، اما بررسی محدودیت‌های واج‌آرایی خوشه‌های پایانی نکاتی را در مورد نظام آوایی زبان پشتو روشن می‌کند که تاکنون به آنها پرداخته نشده است. بررسی محدودیت‌های موجود در خوشه‌های همخوانی پایانی نشان می‌دهد که زبان پشتو می‌تواند در خوشه‌های همخوانی پایانی که در آن‌ها تمایز ادراکی همخوان‌های تشکیل‌دهندة خوشه اندک است همخوان پایانی را حذف کند. همچنین، در مقایسه خوشه‌های همخوانی وام‌واژه‌ها در زبان پشتو و زبان فارسی تفاوتی در ویژگی‌های همخوان‌های خیشومی در این دو زبان در جایگاه پایانۀ هجا دیده می‌شود. به این صورت که در یکی به تحمل نقض اصل توالی رسایی و در دیگری به درج واکه در چنین خوشه‌هایی منجر می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• محدودیت‌های واج‌آرایی
• خوشه‌های همخوانی پایانی
• وام‌واژه‌ها
• زبان پشتو
• نظریة بهینگی

عنوان مقاله [English]

Phonotactic Constraints of Final Consonant Clusters in Pashto: An Analysis Based on Optimality Theory

نویسندگان [English]

• Golnaz Modarresi Ghavami ¹
• Ahmad jawid Sediqi ²

¹ Associate Professor of Linguistics, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

² PhD Candidate of Linguistics, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The present article examines syllable-final consonant clusters in original and borrowed words in standard Pashto. In doing this, the phonotactic constraints on such clusters are analyzed within the framework of Optimality Theory (OT). The focus of previous research on the phonological system of Pashto has been on initial consonant clusters, however it is the belief of the authors of this article that examining the phonotactic constraints on final clusters reveals certain characteristics of the phonology of Pashto that has not been discussed before. Similarity avoidance governs final clusters of originally Pashto words; the cluster can be simplified through the deletion of a final stop in clusters in which the perceptual similarity of the members of the cluster is high. Also, the comparison of phonotactic constraints on consonant clusters of loanwords in Pashto and Persian reveals a difference in the characteristics of cluster-final nasal consonants in the two languages; while Persian tolerates violations of the Sonority Sequencing Principle (SSP), Pashto resolves loan clusters of C+n through vowel epenthesis.

کلیدواژه‌ها [English]

• Phonotactic constraints
• Final consonant clusters
• Loanwords
• Pashto language
• Optimality theory