روش‌شناسی هرمنوتیک سیاسی در سبک جستارنویسی فردریک جیمسن

نویسنده

استادیار زبان‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

متون فرهنگی همواره محل انتزاع محتوای اندیشه‌اند، همچنان‌که محل نزاع میان محتوای اندیشه و طرز بیان آن؛ حال آنکه تفکر دیالکتیک همچون محور مواصلۀ این دو ساحتِ منفصل عمل می‌کند، تا با فراروی از حدفاصل موضوع و روش‌شناسی تحلیل، فاصله را از این میان بردارد. هرمنوتیک سیاسی، واکاوی روساخت متن فرهنگی است به‌شیوه‌ای دیالکتیکی، و به قصد بازسازی محتوای پنهان آن؛ و روش‌شناسی دیالکتیک، مربوط می‌شود به قرینه‌سازی متناقض‌نمای هر پدیده با عکس آن پدیده. این‌گونه وارون‌نمایی تناقض‌بنیاد را فردریک جیمسن (1971 و 1981) فراگشتی ماهیتاً درزمانی تعریف می‌کند که همواره میان قطب‌های متضاد در جریان است. درک تمام‌وکمال چنین دگرگشتی، به‌باور جیمسن، نیازمند شست‌وشوی نگرش دیالکتیکی در بحر جزئیات تاریخی است. هرمنوتیک سیاسی، که در اصل برای سامان‌بخشی به آشفته‌بازار تفسیر متون روایی صورت‌بندی شده است، پیش از آنکه بگوید متن فرهنگی چگونه کار می‌کند، قرار است بگوید اساساً چه‌کار می‌کند؛ پس مقتضی پاسخی است به‌بزرگی سیاست‌گذاری کلان در کار نقد متون فرهنگی، و در عین حال، به‌جزئی‌نگریِ روش‌شناسیِ دیالکتیک برای چنین نقدی. التزام به این‌گونه جزئی‌نگریِ دیالکتیکی را از شیوۀ نگارش خود جیمسن نیز می‌توان سراغ کرد، مشروط به اینکه روند تاریخی‌سازیِ متن را، پیرو روش‌شناسی هرمنوتیک سیاسی، از سطح تحلیل محتوا، معطوف کنیم به خودآگاهی از چندوچون تحلیل فرم. بنابراین، هدف از مقالۀ حاضر را می‌توان پاسخ‌جویی برای این پرسش دانست که منطق درونی فرم در چارچوب هرمنوتیک سیاسی چیست، و چگونه می‌توان از آن در روش‌شناسیِ خودِ هرمنوتیک سیاسی بهره گرفت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Methodology of The Political Hermeneutic: An Stylistic Analysis of Jameson’s Essay-Writing

نویسنده [English]

  • Hossein Safi pirloojeh
Institute for Humanities and Cultural Studies
چکیده [English]

Cultural texts are always the mark of abstraction from the thought process, itself asunder between the expressions on the one hand, and their underlying assumptions on the other. Political hermeneutics meanwhile is a way of transcending this object/method split, with the aim of dialectically restoring the hidden content of the cultural text to its superstructure. The dialectic method is applied through a contrastive depiction of some phenomenon with its opposite. This dialectical mirror-image is essentially defined by Fredric Jameson (1971, 1981) as a kind of diachronic transformation always at work between the opposite sides. To come up with such a diachrony, Jameson believes, the dialectic vision should be soaked in historical details. Political hermeneutics, basically formulated to bring order to the chaotic interpretive marketplace, is in the first place to express not the nature of interpretation, but the need for it; so, what it requires is taking an overarching strategy, as well as a meticulous dialectical methodology, in its way to cultural text analysis. The precision requisite for the dialectic method may be evident of Jameson’s own style in essay writing, provided that the histicization of text transcends, following the methodology of political hermeneutics, from the level of content analysis, to a level of self-conscious know-how about form analysis. The main aim of present article is then to explain the internal logic of form, drawing -before applying it- on Jameson’s political hermeneutic.

کلیدواژه‌ها [English]

  • metacommentary
  • transcoding
  • political hermeneutics
  • Fredric Jameson
ایگلتون، تری (1394). «اهمیت نظریه».  اهمیت نظریه. ترجمۀ نیما ملک‌محمدی، تهران: حرفه هنرمند.
ایگلتون، تری (1398). رویداد ادبیات. ترجمۀ مشیت علایی. تهران: لاهیتا.
ایگلتون، تری (1401). «سیاست‌شناسی سبک در نوشتار فردریک جیمسن». فرانقدهایی بر ناخودآگاه سیاسی. ترجمۀ حسین صافی، تهران: نیماژ.
جیمسن، فردریک (1400). ناخودآگاه سیاسی. ترجمۀ حسین صافی، تهران: نشر نیماژ.
جیمسن، فردریک (1401). «فرانقد». فرانقدهایی بر ناخودآگاه سیاسی. ترجمۀ حسین صافی، تهران: نیماژ.
رابرتس، آدامز (1386). فردریک جیمسن: مارکسیسم، نقد ادبی و پسامدرنیسم. ترجمۀ وحید ولی‌زاده، تهران: نشر نی.
لوونتال، لئو (1386). رویکرد انتقادی در جامعه‌شناسی ادبیات. ترجمۀ محمدرضا شادرو، تهران: نشر نی.