زبان و زبان‌شناسی

بررسی میزان خودکارشدگی در پردازش نحوی در زبان فارسی: شواهدی از داده‌های الکتروانسفالگرافی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبانشناسی/ دانشگاه تربیت مدرس/ تهران/ ایران

2 عضو هیات علمی و مدیر گروه زبانشناسی دانشگاه تربیت مدرس

3 استاد گروه مهندسی پزشکی، دانشگاه شاهد

4 استادیار گروه مهندسی پزشکی/ دانشکده مهندسی برق دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی/ تهران/ ایران

چکیده

زبان یک توانایی شناختی است که از نظامی خلاق و زایا به نام نحو برخوردار است. نحو به‌موجب تولید بی-نهایت جمله حائز اهمیت ویژه‌ای در زبان است و تصور می‌شود انسان به‌صورت خودکار و بدون هوشیاری به تولید و درک جملات می‌پردازد. با توجه به اهمیت این مسئله، پژوهش حاضر میزان خودکارشدگی پردازش نحوی در زبان فارسی را بررسی می‌کند. برای این منظور، از ثبت پتانسیل‌های مرتبط با رخداد (ERP) توسط الکتروانسفالوگرافی که تفکیک‌پذیری زمانی برحسب هزارم ثانیه دارد، استفاده شده است. این پژوهش با اجرای یک آزمایش در محل آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز ایران و با حمایت مالی ستاد توسعۀ علوم و فناوری‌های شناختی بر روی سخنگویان فارسی‌زبان انجام شده است. در این آزمون با به‌کارگیری پارادایم چشمک زدن توجهی در یک تکلیف پردازش زبانی در قالب بافت‌های نحوی کوتاه و محدود، به بررسی میزان خودکارشدگی پردازش این بافت‌ها به کمک ثبت ERP با تعداد 22 داوطلب (10 نفر خانم و 12 نفر آقا؛ با میانگین سنی 8/23 سال) پرداختیم. تجزیه‌و‌تحلیل سیگنال‌های به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار EEGlab در برنامۀ متلب انجام شد. نتایج آزمون نشان داد که پردازش نحوی فرایندی خودکار نبوده بلکه یک فرایند کنترل‌شدۀ ذهنی است و به‌صورت هوشیارانه انجام می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the degree of automaticity in syntactic processing in Persian: Evidence from electroencephalographic

نویسندگان [English]

  • Asma Namdari 1
  • Arsalan Golfam 2
  • Ali Moti' Nasrabadi 3
  • Ali Kadem 4

1 PhD Candidate in Linguistics / Tarbiat Modares University / Tehran / Iran

2 TMU_Iran

3 Shahed University

4 Assistant Professor, Department of Medical Engineering / Faculty of Electrical Engineering, Khajeh Nasir al-Din Tusi University of Technology / Tehran / Iran

چکیده [English]

Language is a cognitive ability that has a creative and generative system called syntax. Syntax is of special importance in language due to the infinite production of sentences, and it is thought that human beings produce and understand sentences automatically and without awarness. Due to the importance of this issue, the present study investigates the degree of autamaticity of syntactic processing in Persian. For this purpose, event-related potentials (ERP) were recorded by electroencephalography, which has a time resolution of one millisecond. This research was performed by conducting an experiment at the National Brain Mapping Laboratory of Iran and with the financial support of the Cognitive Science and Technology Council on Persian speaking speakers. In this expriment, using the paradigm of attentional blink in a language processing task in the form of short and limited syntactic contexes, we examine the degree of automaticity of processing these contexes by ERP registration with 22 volunteers (10 women and 12 men, with an average age of 23.8 years). The obtained signals were analyzed using EEGlab software in MATLAB program. The test results showed that syntactic processing is not an automated process but a mentally controlled process and is performed in a completely conscious manner.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Syntactic processing
  • automaticity
  • electroencephalography
  • Persian language
بی‌جن‌خان، محمود (1397). فرهنگ بسامدی: براساس پیکره متنی زبان فارسی امروز. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
 
Anderson, J. R. (1983). The Architecture of Cognition. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Barber, H. & M. Carreiras (2005). "Grammatical gender and number agreement in spanish: An ERP comparison". Journal of Cognitive Neuroscience 17(1), 137–153.
Batterink, L, C. M. Karns, Y. Yamada, & Neville (2012). "The Role of Awareness in Semantic and Syntactic Processing: An ERP Attentional Blink Study". Journal of Cognitive Neuroscience, 29, 2514- 2529.
Berkovitch, L. & S. Dehaene (2019). "Subliminal syntactic priming". Cognitive Psychology. 109, 26–46. https://doi.org/10.1016/j.cogpsych.2018.12.001
Blackwood, D. H. & W. J. Muir (1990). "Cognitive brain potentials and their application". The British Journal of Psychiatry, 157(Suppl 9), 96-101.
Canseco-Gonzalez, E. (2000). "Using the recording of event-related brain potentials in the study of sentence processing". Language and the brain: Representation and processing. Y. Grodzinsky, L. P. Shapiro, & D. Swinney (eds.), New York: Academic Press, 229-260.
DeKeyser, R. M. (2001). "Automaticity and automatization". Cognition and Second Language Instruction. P. Robinson (Ed.), New York: Cambridge University Press, 125–151.
Dehaene, S. et al. (2003). "three parietal circuits for number processing". Cognitive Neuropsychology. 20(3-6), 487-506.
Folstein, J. R. & C. van Petten (2008). "Influence of cognitive control and mismatch on the N2 component of the ERP: A review". Psychophysiology. 45, 152–170.
Friederici, A. D. (1995). "The time course of syntactic activation during language processing: A model based on neuropsychological and neurophysiological data". Brain and Language. 50, 259–281
Friederici, A. D., B. Opitz, & Y. D. von Cramon (2002). "Segregating semantic and syntactic aspects of processing in the human brain: An fMRI investigation of different word types". Cerebral Cortex. 10(7), 698-705.
Friederici, A. D., E. Pfeifer, & A. Hahne (1993). "Event-related brain potentials during natural speech processing: Effects of semantic, morphological and syntactic violations". Cognitive Brain Research, 1, 183–192.
Goodman, G. O., J. L. McClelland, & R. W. Gibbs (1981). "The role of syntactic content in word recognition". Memory & Cognition. 9, 580–586.
Hahne, A. & A. D. Friederici (1999). "Electrophysiological evidence for two steps in syntactic analysis: Early automatic and late controlled processes". Journal of Cognitive Neuroscience. 11, 194–205.
Hartsuiker, R. J. & A. Moors (2017). "On the automaticity of language processing". Entrenchment and the Psychology of Language Learning: How We Reorganize and Adapt Linguistic Knowledge. H. J. Schmid (ed.), American Psychological Association; De Gruyter Mouton, 201–225.
Iijima, K. & K. L. Sakai (2014). "Subliminal enhancement of predictive effects during syntactic processing in the left inferior frontal gyrus: An MEG study". Frontiers in Systems Neuroscience. 8, 217.
Kahneman, D. (1973). Attention and Effort. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Kiefer, M., N. M. Trumpp, C. Schaitz, H. Reuss, & W. Kunde (2019). "Attentional modulation of masked semantic priming by visible and masked task cues". Cognition. 187, 62–77.
Lehtonen, M., P. J. Monahan, & D. Poeppel (2011). "Evidence for Early Morphological Decomposition: Combining Masked Priming with Magnetoencephalography". Journal of Cognitive Neuroscience, 23(11), 3366–3379.
Levelt, W. J. M., A. Roelofs, & A. S. Meyer (1998). "A theory of lexical access in speech production". Behavioral and Brain Sciences. 22, 1–75.
Logan, G. D. (1988). "Toward an instance theory of automatization". Psychological Review, 95, 492–527. doi:10. 1037/0033-295X.95.4.492.
Marslen-Wilson, W. D., M. Bozic, & B. Randall (2008). "Early decomposition in visual word recognition: Dissociating morphology, form, and meaning". Language, Cognition and Neuroscience, 23(3), 394–421.
Münte, T. J., H. Heinze, & G. Mangun (1993). "Dissociation of brain activity related to syntactic and semantic aspects of language". Journal of Cognitive Neuroscience, 5, 335–344.
Paradis, M. (2009). Declarative and Procedural Determinants of Second Languages (Vol. 40). Amsterdam: John Benjamins.
Schmidt, R. (1994). "Deconstructing consciousness in search of useful definitions for applied linguistics". Consciousness and Second Language Learning: Conceptual, Methodological and Practical Issues in Language Learning and Teaching, Thematic Issue of AILA Review—Revue de l’AILA. J. H. Hulstijn & R. Schmidt (eds.), 11, 11–26.
Segalowitz, N. (2003). "Automaticity and second language learning". The Handbook of Second Language Acquisition. C. Doughty & M. Long (eds.), Oxford: Blackwell. 10.1002/9780470756492, 382–408
Segalowitz, N. (2010). The Cognitive Bases of Second Language Fluency. New York: Routledge.
 Seidenberg, M. S. (1997). "Language acquisition and use: Learning and applying probabilistic constraints". Science. 275 (5306), 1599–1603.
Seidenberg, M. S., et al. (1984). "Pre- and post-lexical loci of contextual effects on word recognition". Memory & Cognition. 12, 315–328.
Sereno, J. A. (1991). "Graphemic, associative, and syntactic priming effects at a brief stimulus onset asynchrony in lexical decision and naming". Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition. 17, 459–477.
Van den Bussche, E., W. Van den Noortgate, & B. Reynvoet (2009). "Mechanisms of masked priming: A meta-analysis". Psychological Bulleti., 135(3), 452–477.
Vogel, E. K., S. J. Luck, & K. L. Shapiro (1998). "Electrophysiological evidence for postperceptual locus of suppression during the attentional blink". Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance. 24(6), 1656- 1674.
Wright, B. & M. Garrett (1984). "Lexical decision in sentences: Effects of syntactic structure". Journal of Memory and Cognition. 12, 31–45.
Yamada, Y. & H. Neville (2007). "An ERP study of syntactic processing in English and nonsense sentences". Brain Research. 1130, 167-180.
 
زبان و زبان‌شناسی
دوره 17، شماره 33 - شماره پیاپی 33
تیر 1400
صفحه 261-288