زبان و زبان‌شناسی

تجزیه و تحلیل گفتمان دادگاه براساس اصول همکاری گرایس از دیدگاه زبان‌شناسی حقوقی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی

2 دانشیار گروه زبان شناسی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران

چکیده

این پژوهش به تجزیه و تحلیل گفتمان دادگاه حوادث تروریستی توسط متهمان داعشی در حمله به مجلس شورای اسلامی و حرم مطهر امام خمینی (ره) ۱۷خرداد ماه ۱۳۹۶، براساس اصول چهارگانه همکاری گرایس (1975) از دیدگاه زبان‌شناسی حقوقی پرداخته است. اصول همکاری در مکالمات دادگاه در اصول کیفیت، کمیت، ارتباط و شیوه/ سبک دسته‌بندی شد. روش پژوهش به‌صورت توصیفی و تجزیه و تحلیل داده‌های آرشیو جلسات دادرسی دادگاه از داده‌ها از برنامه 20:30 صداوسیما و درگاه آپارات جمع‌آوری شد. داده‌ها شامل 50 فایل تصویری 10دقیقه‌ای از جریان دادرسی بود و به‌صورت نمونه‌گیریِ دردسترس انتخاب شدند. سپس جملات قضات، معاونان دادستان، خانوادۀ شهدا و و متهمان در اصول چهارگانه دسته‌بندی شدند و موارد پیروی و تخطی از اصول همکاری گرایس شمارش و ضبط شد. نتایج نشان داد که پیروی از اصل کیفیت در پایین‌ترین حد خود نشان‌دهندۀ موارد فراوان ضدونقیض و اطلاعات غلط در مکالمات طرفین بوده است. اصل ارتباط و شیوه/سبک از تخطی کمتر برخوردار بوده است که نشان می‌دهد قضات و متهمان در این خصوص کمتر دچار انحراف شده‌اند. در مجموع باید نتیجه گرفت که قضات، معاون دادستان و خانوادۀ شهدا بیشتر از متهمان از اصول چهار گانه گرایس پیروی کرده اند که این پیروی بیشتر در اصل ارتباط بوده‌است و بالاترین تخطی مربوط به متهمان بوده که در اصل کمیت رخ داده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing Court Discourse based on Gricean Cooperative Principles: A Case of Forensic Linguistics

نویسندگان [English]

  • Farangis Abbaszadeh 1
  • Bahman Gorjian 2

1 Islamic Azad University

2 Associate professor, Department of Linguistics, Abadan Branch, Islamic Azad University, Abadan, Iran

چکیده [English]

The present study examines the impact of the usage of the principles of Grice’s (1975) cooperative principles of Quality, Quantity, Relevance, and Manner in legal discourse based on the observance of such rules and principles of conversation in defense sessions of ISIS defendants attacking the Islamic Consultative Assembly and Imam Khomeini Holy Shrine. Data of the present descriptive-qualitative study was collected from fifty 10-minute video files from the 20:30 TV program and Aparat Web site in various defense sessions of the defendants of attacking the Islamic Consultative Assembly and the Holy Shrine of Imam Khomeini. Findings showed that Gricean maxims were violated in terms of Quantity but the court interlocutors followed Relevance maxim in the court exchanges. The lowest frequency was observed in the Quality maxim since the speakers avoid appropriate and true conversations in the court. Results also revealed that defendants violated all the maxims compared with judges and martyrs' families.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Grice
  • Cooperative principles
  • Discourse analysis
  • Forensic linguistics
افشار، ترنم (1387). «کاربرد زبان‌شناسی قانونی در تحقیقات جنایی». مجله کارآگاه. د2، ش3، 6-16.
رضویان، حسین و مریم جلیلی دوآب (1396). «تحلیل ویژگی‌های زبانی افراد کلاهبردار: مطالعۀ موردی استان سمنان». مجله زبان و زبان‌شناسی. د 13، ش26، 133-163.
عباس‌زاده، فرنگیس، بهمن گرجیان، الخاص ویسی و مهران معماری (1399). «تأثیر گفتمان حقوقی بر کاربرد واژگان در دادگاه مدنی براساس طبقه‌بندی روابط مفهومی». مجله پژوهش‌های حقوقی (فصلنامه علمی). د 19، ش44، 325-344.
عباس‌زاده، فرنگیس، بهمن گرجیان و الخاص ویسی (1399). «تحلیل نشانگرهای کلامی و سبکی در گفتمان». زبان فارسی و گویش‌های ایرانی. د 5، ش2، 231-244.
یل شرزه، رضا و رویا منصفی (1399). «بررسی چگونگی مواجهه گفتمانی وزارت بهداشت ایران با شیوع ویروس کرونا به‌مدد مدل تحلیل گفتمان فرکلاف (1989)». پژوهش‌های زبان‌شناسی. د 12، ش1، 153-176.
 
Alba Juez, L. (1995). "Verbal irony and the maxims of Grice's cooperative principles". Revista Alicantina de Estudios Ingleses. 8, 25-3۰.
Ayasreh, A. & R. Razlina (2۰18). "The flouting of Grice’s conversational maxim: Examples from Bashar Al-Assad’s interview during the Arab Spring". IOSR Journal of Humanities and Social Science. 5, 43-47.
Berk-Seligson, S. (2002). The Bilingual Courtroom: Court Interpreters in the Judicial Process. Chicago: University of Chicago Press.
Brown, P. & Levinson, S. (1976). Politeness: Some Universals in Language Use. Cambridge: Cambridge University Press.
Ceballos, C. T. & R. V. Sosas (2۰18). "On court proceedings: A forensic linguistic analysis on maxim violation". Journal of Nusantara Studies (JONUS). 3(2), 17-31.
Chierchia, G. & S. McConnell-Ginet (199۰). Meaning and grammar: An Introduction to Semantics. Cambridge, MA: MIT Press. Cambridge.
Cotterill, J. (2002). "Just one more time…’ Aspects of intertextuality in the trials of O. J. Simpson". Language in the Legal Process. J. Cotterill (Ed.), Hampshire: Palgrave Macmillan, 147-161.
Davies, B. L. (2007). "Grice's cooperative principle: Meaning and rationality". Journal of Pragmatics. 39, 23۰8-2331.
Davis, T. (1996). "Clues and opinions: Ways of looking at evidence". Recent Developments in Forensic Linguistics. H. Kniffka, R. M. Coulthard, & S. Blackwell (Eds.), Frankfurt: Peter Lang, 53-73.
Grice, H. P. (1975). "Logic and Conversation". Syntax and semantics (Vol. 3): Speech Acts. P. Cole & J. Morgan (Eds.), New York: Academic Press, 41-58.
Gumpers, J. (1982). Discourse Strategies. Cambridge: Cambridge University Press.
Jia, L. I. (2008). "The violation of cooperative principle and the four maxims in psychological consulting". Canadian Social Science. 4, 87-95.
Jönsson, L. & P. Linell (1991). "Suspect stories: Perspective setting in an asymmetrical situation". Asymmetries in Dialogue. I. Markovà, & K. Foppa (Eds.), Hemel Hempstead: Harvester Wheatsheaf, 75-100.
McMenamin, G. R. (2002). Forensic Linguistics: Advances in Forensic Stylistics. New York: CRC Press.
Mohammadzadegan Khoyi, A. & B. Behnam (2014). "Discourse of law: analysis of cooperative principles and speech acts in Iranian law". Asian Journal of Education and e-Learning, 2(4), 312-322.
Thomas, J. (1997). Conversational Maxims: Concise Encyclopedia of Philosophy of Language. New York: Pergamon.
Sarangi, S. K. & S. Slembrouck (1992). "Non-cooperation in communication: A reassessment of Gricean pragmatics". Journal of Pragmatics. 17, 117-154.
Searle, J. (1975). “Indirect speech acts in syntax and semantics” Vol 3. Speech Acts. In P. Cole and J. L. Morgan (Eds.), Pragmatics: A reader (pp. 59-82). New York: Academic Press.
Sobhani, A. & S. Saghefi (2۰14). "The violation of cooperative principles and four maxims in Iranian psychological consultation". Journal of Modern Linguistics. 4, 91-99.
Sperber, D. (1984). "Verbal irony: Pretense or echoic mention?". Journal of Experimental Psychology. 113, 13۰-36.
Sperber, D., & Wilson, D. (1995). Relevance: Communication and cognition (2nd Ed.). Oxford: Blackwell.
Widdowson, H. G. (1995). "Discourse analysis: A critical view". Language and Literature. 4, 157-172.
 
زبان و زبان‌شناسی
دوره 17، شماره 33 - شماره پیاپی 33
تیر 1400
صفحه 155-175