تأثیر خشونت کلامیِ زیسته بر دیگران در نمایش‏نامۀ پلکان

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

گروه زبانشناسی، دانشگاه پیام نور، ص.پ 3697 - 19395، تهران، ایران.

چکیده

صحبت‌کردن در عادی‌ترین حالت خود، به‌نوعی، بیان و وضع قانون است و گاهی پر از مقابله و رویارویی می‌شود و حتی به خشونت می‌انجامد و این را انسان در طول عمر خویش بارها تجربه می‌کند. پژوهش حاضر، براساس نظریهٔ مالکین (1992) به بررسیِ خشونتِ کلامیِ شخصیت‌ها در نمایش‏نامۀ پلکان اثر اکبر رادی می‌پردازد و می‌کوشد تا فراوانیِ هریک از پنج شاخص مشخص‌شدۀ مالکین را در نمایش‏نامه مشخص کند و برای پرسش‌های الف) شخصیت اصلی داستان در موقعیت فرودستی در پردۀ اول با چه نوع خشونت کلامی مواجه می‌شود، ب) شخصیت اصلی داستان در موقعیت فرادستی از پردۀ دوم به بعد چه نوع خشونت کلامی را بر فرودستان خود اعمال می‌کند، ج) کدام نوع خشونت کلامی وی را در بالای پلکان زندگی ازپای درمی‌آورد؟، پاسخ درخور فراهم کند. براساس نتایج حاصل از پژوهش، خشونت کلامی که شخصیت اصلی داستان در دوران فرودستی تجربه می‌‏کند بیشتر از نوع تهاجم و خشونت زبانی است و خود در موقعیت فرادستی آزارکلامی را بر افراد فرودست روا می‌دارد. جالب اینکه سقوط و نابودی وی را تنها فرزندش با آزاری کلامی رقم می‌زند. این پژوهش با توجه به تأکید و بررسیِ نمودِ الگوهای خشونتِ کلامی که یک شخصیت در موقعیت فرودستی تجربه می‌کند و نیز الگوهای خشونت کلامی که همان شخصیت در موقعیت فرادستی بر شخصیت‌های فرودست روا می‌دارد، در نوع خویش حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Lived Verbal Violence on the Others in Pellekan

نویسنده [English]

  • Hosssein Rahmani
Department of Linguistics, Faculty of Humanities and Foreign Languages, University of Payam-e-Noor, Tehran, Iran
چکیده [English]

Speaking in its modest form is inevitably to pronounce and articulate law; it is replete with prohibition and tyranny; it even sometimes leads to murder and human beings experience this so many times. The present article is intended to study verbal violence of the characters in Pellekan, a play by Akbar Radi, based on Malkin’s five strategies of verbal violence. It tries to reach answers to A) with what verbal violence strategy is the main character faced in the first Act when he is in an inferior position?, B) which verbal violence strategy does he use talking to the other characters when he is in the superior position? And C) due to which verbal violence strategy is his downfall? Based on the findings it is clarified that the main character is faced with verbal assault and attack in the inferior position and makes use of verbal offence when he is in superior position; most strikingly is that he’s downfall is due to verbal offence he gets not from the strangers but from his only offspring, Sa’eed. What differentiates this research from the others is its use of verbal violence strategies to investigate the strategies used by the same character when he is in inferior position compared with the time he is in superior position.

کلیدواژه‌ها [English]

  • verbal violence
  • verbal assault
  • verbal offence
  • superior position
  • inferior position
ابراهیمی، نبی‏الله (1380). با خشونت هرگز. کاشمر: نشر عالم‏افروز.#اتراکی، فاطمه (1395). «آزار زبانی در محیط کار». مجموعهٔ مقالات نخستین همایش ملی خشونت کلامی. تهران: نشر نویسه پارسی، 13-37.#اعزازی، شهلا (1380). خشونت خانوادگی: زنان کتک خورده. تهران: سالی.#افتخاری، اصغر (۱۳۷۹). خشونت و جامعه. تهران: نشر سفیر.#آیت‏الهی، زهرا (۱۳۸۱). خوشرفتاری با زنان. تهران: نشر شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان.#پوررضا، ابوالقاسم و پدرام موسوی شندی (۱۳۸۱). خشونت علیه زنان. تهران: نشر اندیشمند.#داوری اردکانی، رضا (1385). فلسفهٔ خشونت. تهران: هرمس.#رادی، اکبر (1382). پلکان در روی صحنه آبی: دورهٔ آثار. تهران: قطره.#رامپناهی، ناهید (1383). خشونت علیه زنان و بازتاب آن در مطبوعات. تهران: نشر شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان.#زکریایی، محمد. (1387). گفتمان تئوریزه کردن خشونت. تهران: نشر جامعه ایرانیان.
سلیمانی، محمد (1384). سیر تاریخی خشونت علیه زنان. سمنان: آبرخ.#شرکت‏مقدم، صدیقه و معصومه احمدی (1395). «مطالعۀ خشونت از متن جامعه تا متن نوشتار: تحلیل گفتمان خشونت در رمان زمین امیل زولا». مجموعهٔ مقالات نخستین همایش ملی خشونت کلامی. تهران: نشر نویسه پارسی، 257-278.#کار، مهرانگیز (1379). پژوهشی دربارهٔ خشونت علیه زنان در ایران. تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان.#محمودی بختیاری بهروز و مهسا معنوی (1395). «خشونت کلامی در نمایش‏نامهٔ هاملت با سالاد فصل: رویکردی گفتمانی». جستارهای زبانی. س2، ش۷، 187-205.#محمودی بختیاری بهروز و مهسا معنوی (1393). «فلسفه و کارکرد خشونت کلامی در نمایش‏نامۀ کوهستان هارولد پینتر: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی». کیمیای هنر. س3، ش11، 36-47.#منتظرقائم، مهدی (1384). ضرب و جرح در ایران. تهران: طرح آینده.#مولاوردی، شهین (1384). کالبدشکافی خشونت علیه زنان. تهران: حقوق‏دان و دانش‏نگار.#Barthes, R. (1977). "Inaugural Lecture". In A Barthes Reader. S. Sontag (ed.) New York: Hill and Wang: xxxi.#Bond, E. (1978). Play. London: Eyre Methuen.#Culler, J. (2002). Structuralist Poetics. London; Routledge.#Esslin, M. (1968). The Theatre of the Absurd. 3rd.ed. London: Vintage.#Garver, N. (1968). "What Violence Is". in The Nation 209, 817-822.#Gottman, J. M. (1994). What Predicts Divorce? The Relationship between Marital Processes and Marital Outcomes. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.#Houston, M., & C. Kramarae (1991). "Speaking from silence: methods of silencing and of resistance". in Discourse & Society 2:4., 288.#Kroetz, F. X. (1971). Heimarbeit. Frankfurt-am-Main: Suhrkamp.#Levi-Strauss, C. (1962). The Savage Mind. Chicago: The University of Chicago Press.#Malkin, J. R. (1992). Verbal Violence in Contemporary Drama from Handke to Shepard. Cambridge: University of Cambridge Press.#McConnel-Ginet, S. (2011). Gender, Sexuality, and Meaning: Linguistic Practice and Politics. Oxford: Oxford University Press.#Ong, W. J. (1982). Orality and Literacy: The Technologizing of the Word. New York: Methuen.#Ross, S. (1981). “How Words Hurt: Attitude, Metaphor, and Oppression”. in Sexist Language: A Modern Philosophical Analysis. V.-Braggin (ed.), Lanham, MD: Littlefield, Adams, 194 - 216.#Sontag, S. (1982). A Barthes Reader. New York: Hill and Wang.#Steiner, G. (1976). Extraterritorial. New York: Atheneum.#Vannier, J., & L. C. Pronko (1963). "A Theatre of Language". The Tulane Drama Review. Vol. 7, No. 3: 180-186.###