زبان و زبان‌شناسی

معیارسازی خرده‏‌آزمون‌‏های کاربردشناختیِ پروتکلِ ارزیابی مهارت‌‏های ارتباطیِ مونترآل (پروتکل ام.ای.سی.) در زبان فارسی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 دانشیار زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

3 پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

چکیده

مشاهدات بالینی و تجربی گسترده نشان داده‌‏اند که آسیب به نیمکرۀ راست و مناطق خارج از نواحیِ سنتیِ زبان در مغز، به‌‏همراه برخی از بیماری‌‏های زوال مغز و آلزایمر، می‌‏توانند بر توانایی‌‏های ارتباطی افراد اثر بگذارند. در گذشته برخی از پژوهشگران متوجه چنین مشکلاتی در بیماران شده بودند، اما به‌‏دلیلِ نداشتن ابزار مناسب قادر به ارزیابی و توصیفِ دقیقِ این اختلالات نبودند. در سال 2004، ژوانت و همکاران ابزاری جامع، یعنی پروتکل ارزیابی مهارت‌‏های ارتباطی مونترآل (پروتکل ام.ای.سی.)، را برای زبان فرانسه و به‌‏منظورِ ارزیابی این نوع مهارت‌‏ها طراحی کردند. پژوهش حاضر به معرفی و معیارسازیِ خرده‌‏آزمون‌‏های کاربردشناسی (خرده‌‏آزمون‌‏های تفسیرِ استعاره و تفسیرِ کنشِ گفتاری) نسخۀ فارسی این پروتکل پرداخته است. تعداد 150 شرکت‌‏کننده در دو گروه سنیِ 25-44 سال و 45 – 64 سال، و دو گروه تحصیلی کمتر از 12 سال و بالاتر از 12 سال سابقۀ تحصیلات رسمی در این پژوهش شرکت کردند. این گروه‌‏بندی‌‏ها برپایۀ مطالعات مرتبط در دیگر زبان‌‏ها انجام شد. نمرۀ هشدار برای دو خرده‌‏آزمونِ یادشده براساسِ صدک دهم هماهنگ با نسخۀ اولیۀ فرانسۀ آن تعیین شد. نتایج نشان داد که، همسو با پژوهش‌‏های انجام‌‏شده در زبان‌‏های غربی، مانند انگلیسی و فرانسه، در زبان فارسی نیز متغیر تحصیلات، درمقایسه با متغیر سن، اثر بیشتری بر عملکرد آزمودنی‌‏ها داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Standardization of Pragmatic Subtests of the Montreal Protocol for the Evaluation of Communication (MEC Protocol) for Persian Language

نویسندگان [English]

  • Yahya Modarresi Tehrani 1
  • Shahla Raghibdoust 2
  • Mohammadhassan Torabi 3

1 Institute for Humanities and Cultural Studies

2 Department of General Linguistics, Associate Professor, Faculty of Literature and Foreign Languages, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran.

3 Institute for Humanities and Cultural Studies

چکیده [English]

Extensive clinical and experimental observations have shown that damage to the right hemisphere and areas outside the traditional areas of the language in the brain, along with dementia and Alzheimer's disease, can affect the communicational abilities of individuals. Researchers, in the past, had noticed such problems in patients, but due to the lack of appropriate tools, they were not able to accurately assess and describe these disorders. In 2004, Joanette et al. developed a comprehensive tool, the Protocole Montréal d’évaluation de la communication (Protocole MEC), in French to assess such skills. The present study has introduced and standardized the subtests of pragmatics (subtests of metaphor interpretation and speech act interpretation) of the Persian version of this protocol. A total of 150 participants in the age groups of 25-44 years and 45-64 years, and two educational groups of under 12 years and over 12 years of formal education participated in this study. These groupings were based on the relevant studies in other languages. The alert points for these two subtests were determined with the 10-percentile criterion in accordance with the original French version. The results indicated that, in line with research conducted in the Western languages such as English and French, the education variable had a greater effect on the performance of subjects than the age variable in Persian language.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Right Hemisphere Damage
  • Montreal Protocol for the Evaluation of Communication (MEC Protocol)
  • Persian Language
  • Pragmatics
  • Metaphor Interpretation
  • Speech Act Interpretation
جمالی‏نیا، ستاره (1395). طراحی آزمایه درک ضرب‏المثل در بزرگسالان فارسی‏زبان و بررسی ویژگی‏های روان‏سنجی آن (پایان‏نامه کارشناسی ارشد). تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توان‏بخشی.#شکرآمیز، منصوره (1388). عملکرد بیماران زبان‏پریش در درک و تولید اصطلاحات (پایان‏نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی.#Champagne, M., M. C. Desautels, & Y. Joanette (2004). “Lack of inhibition could contribute to non-literal language impairments in right-hemisphere-damaged individuals”. Brain and Language. 91, 172–174.doi:10.1016/j.bandl.2004.06.089##Champagne-Lavau, M., & Y. Joanette (2009). “Pragmatics, theory of mind and executive functions after a right-hemisphere lesion: Different patterns of deficits”. Journal of Neurolinguistics. 22, 413–426. http://dx.doi.org/10.1016/j.jneuroling.2009.02.002#Chantraine, Y., Y. Joanette, & B. Ska (1998). “Conversational abilities in patients with right hemisphere damage”. Journal of Neurolinguistics. 11(1-2), 21–32.#Code, C., C. W. Wallesch, Y. Joanette, & A. Lecours (2002). Classis cases in neuropsychology (Vol. II.). Hove, England: Psychology Press.#Côté, H., V. Moix, & F. Giroux (2004). “Évaluation des troubles de la communication des cérébrolésés droits”. Rééducation Orthophonique. 219, 107–133.#Critchley, M. (1962). "Speech and speech-loss in relation to duality of the brain". Interhemispheric relations and cerebral dominance. V. B. Mountcastle (ed.), Baltimore, MD: John Hopkins Press, 208-213.#Crystal, D. (2008). A dictionary of linguistics and phonetics. Oxford: Blackwell Publishing.#Eisenson, J. (1962). “Language and intellectual modifications associated with right cerebral damage”. Language and Speech. 5(2), 49-53.#Ferré, P., & Y. Joanette (2016). “Communication abilities following right hemisphere damage: Prevalence, evaluation, and profiles”. Perspectives of the ASHA Special Interest Groups. 1(2), 106-115. https://doi.org/10.1044/persp1.SIG2.106#Ferreres, A., et al. (2007). Protocolo MEC. Protocolo para la evaluación de la comunicación de Montreal (Neuropsi E.). Buenos Aires.#Fonseca, R. P., et al. (2008). Bateria Montreal de avaliação da comunicação - Bateria MAC. São Paulo: (Pró-Fono.).#Gazzaniga, M. S., & R. W. Sperry (1967). “Language after section of the cerebral commissures”. Brain. 90(1), 131-148.#Joanette, Y., B. Ska, & H. Côté (2004). Protocole Montréal d’évaluation de la communication. Isbergues: Ortho Edition.#Joanette, Y., et al. (2015). Montreal Protocol for the Evaluation of Communication. Sydney: ASSBI Resources.#McDonald, S. (1993).” Major Review. Viewing the brain sideways? Right hemisphere versus anterior models of non-aphasic language disorders”. Aphasiology. 7, 535-549.#Parola, A., et al. (2015). “Linguistic, extralinguistic and paralinguistic abilities in patients with right hemisphere damage (RHD)”. Proceedings of the EuroAsianPacific Joint Conference on Cognitive Science. G. Airenti, B. G. Bara, & G. Sandini (Eds.), Torino, 674-679.#Parola, A., et al. (2016). “Assessment of pragmatic impairment in right hemisphere damage”. Journal of Neurolinguistics. 39, 10-25. http://dx.doi.org/10.1016/j.jneuroling.2015.12.003#Save-Pédebos, J., et al. (2016). “The development of pragmatic skills in children after hemispherotomy: Contribution from left and right hemispheres”. Epilepsy & Behavior. 55, 139–145. http://dx.doi.org/10.1016/j.yebeh.2015.12.013#Sobhani-Rad, D., et al. (2014). “The assessment of pragmatics in Iranian patients with right brain damage”. Iranian Journal of Neurology. 13(2), 83-87.#Stemmer, B. (1999). “Discourse studies in neurologically impaired populations: A quest for action”. Brain and Languag. 68(3), 402–18. doi:10.1006/brln.1999.2120#Tavano, A., et al. (2012). Protocollo MAC – Protocollo Montréal per la valutazione delle abilità comunicative. Milan: Springer Verlag.#Weed, E., et al. (2010). “Theory of mind in adults with right hemisphere damage: What’s the story?”. Brain & Language. 113, 65–72. doi:10.1016/j.bandl.2010.01.009#Weinstein, E. A. (1964). “Affection of speech with lesions of the nondominant hemisphere”. Research Publications of the Association for Research in Nervous and Mental Disease. 42, 220–228.###
زبان و زبان‌شناسی
دوره 16، شماره 31
تیر 1399
صفحه 3-20