زبان و زبان‌شناسی

فرایندهای واجی بعد از کاشت حلزون:‏ مطالعۀ موردی گفتار دانش‌آموزان فارسی‌زبان مقطع ابتدایی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 کارشناسی ارشد زبان‌شناسی

چکیده

خطاهای گفتاری یا فرایندهای واجی معمولاً تا شش‌سالگی در کودکان طبیعی از بین می‌روند اما در کودکان کم‌شنوا زوال آنها مدت زمان بیشتری به طول می­انجامد و ممکن است بعد از شش‌سالگی نیز مشاهده شوند. بسیاری از محققان معتقدند کاشت حلزون باعث می‌شود توانایی‌های گفتاری کودکان کم‌شنوا همپا با کودکان طبیعی رشد کند؛ لذا لازم است وجود و نوع فرایندهای واجی موجود در خطاهای تولیدی آنها مشخص شود تا در درمان مورد توجه قرار گیرد؛ از سوی دیگر با توجه به متفاوت بودن این فرایندها در زبان‌ها و گویش‌های [FA1] مختلف و انجام نشدن این پژوهش در زبان فارسی، لازم است گامی در این جهت برداشته شود تا مبنای مطالعات بیشتر قرار گیرد. برای بررسی و توصیف فرآیندهای واجی در گفتار کودکانی که عمل کاشت حلزون[FA2]  انجام داده­اند، با استفاده از آزمون واجی استاندارد فرآیندهای واجی طبیعی و غیرطبیعی موجود در گفتار پیوستۀ 4 کودک کم‌شنوای کاشت حلزون از پایه‌های مختلف دورۀ اول مقطع ابتدایی مدارس ناشنوایان بررسی و خطاهای گفتاری آنها تحلیل شد. بررسی نتایج نشان داد فرایندهای واجی طبیعی هنوز در این کودکان وجود دارد و بیشترین نوع آن حذف همخوان پایانی (25/11) و کمترین نوع آنها کاهش خوشه (75/0) است. حذف همخوان پایانی، پیشین‌شدگی، واک‌‌‌رفتگی و واک‌دارشدگی چهار فرایند واجی طبیعی هستند که علاوه بر داشتن مقادیر حداکثری، در هر چهار نمونه نیز وجود دارند و از فرایندهای واجی غیرطبیعی، بیشترین میانگین مربوط به پسین‌شدگی است (75/3) که در هر چهار نمونه یافت شده است. با توجه به یافته‌های پژوهش، فرآیندهای طبیعی و غیرطبیعی در کودکان کاشت حلزون وجود دارد اما با افزایش سن در نمونۀ چهارم کمتر شده است.



 [FA1]گویش‌ها (؟)




 [FA2]کودکانی که عمل کاشت حلزون انجام داده اند

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Phonological processes after cochlear implantation: A Case ‎Study of Speech in Persian-speaking Students in Primary ‎Schools

نویسندگان [English]

  • Hourieh Ahadi 1
  • Farzaneh Arabali 2

1

2

چکیده [English]

Many researchers believe that children with cochlear implants have normal speech development like children with normal hearing. However, speech errors or phonological processes which in normal children usually disappear by the age of six, may, in children with severe/profound hearing impairment and cochlear implants, take longer to disappear, sometimes extending beyond age six. In order to help treatment, it is therefore necessary to examine the existence and type of speech errors among these children. The rationale behind the present study is that these processes which are known to be different in different languages and dialects, seem to be under-researched in Persian. To investigate and describe the normal and abnormal phonological processes in the continuous speech of four children of cochlear implantation from different grades in the elementary school for the deaf, the standard phonological test was used. Then their speech errors were analyzed. The results showed that normal phonological processes still exist in these children and that the elimination of the final consonant is the most frequent process (11/25), whereas the reduction of the cluster is the least frequent (0/75). The elimination of the final consonant, predilection, disengagement, and extension of the four phonological processes were found to be normal, having maximum values  in all the four cases. The most abnormal phonological processes concerned the number of laterals (3/75) that were found in all the four cases. Based on the findings of the study, it is concluded that there are normal and abnormal processes in the speech of children with cochlear implantation but their number decreases as they grow older.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cochlear implantation
  • hearing impairment
  • Persian language
  • ‎Normal and abnormal phonological processes
جلیله‌وند، ناهید و همکاران (1390). «بررسی فرایندهای واجی کودکان 4 تا 6 سالۀ فارسی‌زبان». زبان و زبان‌شناسی. دورۀ 7، ش13، 60-51.
درخشنده، فاطمه (1375). بررسی نظام آوایی کودکان فارسی‌زبان 4 تا 5 سالۀ شهر تهران. پایان‎نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران
رضاپور، مرضیه، آذر مهری و سایه طهباز (1386). «بررسی پردازش واجی در کودکان طبیعی 2 تا 5/3 ساله». مجلۀ نواندیش سبز. س1، ش2، [FA1] 10-1
سعیدمنش، محسن و همکاران (1386). «بررسی مقایسه‌ای خطاهای تولیدی در کودکان کاشت حلزون شده قبل از سه سالگی با کودکان کاشت حلزون شده بعد از چهارسالگی در شهرستان یزد». شنوایی‌شناسی. دورۀ 16، ش1، 65-60.
شیرازی، سیما و همکاران (1388). «بررسی فرایندهای واجی در کودکان فارسی‌زبان 2 تا 4 ساله». توانبخشی. دورۀ 10، ش1، 23-17.
شمسیان، فرشته و همکاران (1389). «بررسی و مقایسۀ تولید همخوان در گفتار کودکان کاشت حلزون شده». مجلۀ پژوهش در علوم توانبخشی. س6، ش2، 116-108.
ظریفیان، طلیعه و همکاران (1392). «نسخۀ فارسی آزمون واجی از مجموعۀ ارزیابی تشخیصی آوایی و واجی و بررسی روایی و پایایی آن در کودکان فارسی‌زبان». شنوایی. دورۀ 23، ش4، 20-10.
عاشوری، محمد و همکاران (1392). «مقایسۀ وضوح گفتار کودکان کاشت حلزون شده، دارای سمعک و کودکان با شنوایی هنجار». فصلنامۀ توانبخشی. دوره ۱۴، ش۳، 15-8.
فیروزبخت، محسن و همکاران (1386) « بررسی شیوع کم­شنوایی در استان­های کشور». فصلنامه دانشکده بهداشت و
انستیتو تحقیقات بهداشتی، س 5، ش 4، 9-1
Axelson, E., et al. (2007[FA2] ). PhonologicalAcquisition in Children with Cochlear Implants: A PilotStudy. Available from: http://www.eshow2000.com/asha/2007/handouts/1137- 1983Axelson_Emily-090392-Nov06-Time- 112109AM.doc.
Baudonck, N, et al. (2010). „A comparison of the consonant production between Dutch children using cochlear implants and children using hearing aids”. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngol, 74(4):416-421.
Bernthal, J. E., & N. W. Bankson (1990). Bankson–Berntal Test of phonology. Chicago: The Riverside Publishing Company.
Buhler H. C., et al. (2007). “An Analysis of Phonological Process Use in Young Children with Cochlear Implants”. Volta Review. 107 (1): 55-74.
Dodd, B, et al. (2003). Phonological development: a normative study of British English-speaking children. Clinical Linguistics & Phonetics. 17(8): 617-643.
Ertmer, D. A., & L. Goffman (2011). „Speech production accuracy and variability in young cochlear implant recipients: Comparisons with typically developing age-peers”. Journal of Speech, Language and Hearing Research. 54(1): 177-189.
Firouzbakht M., et al. (2008=1386). “Prevalence of neonatal hearing impairment in province capitals”. Journal of school of public health and institute of public health research. 5(4), 1-9 [Persian].
James D. G. H. (2001). “Use of phonological processes in Australian children aged 2 to 7/11 year”. Advances in speech-language pathology. 3(2), 109-127.
Karl K., Streicher B., I. Junge, & R. Lang-Roth (2014). "Phonological development in children with cochlear implant(s)". HNO. [FA3] 62(5): 367-73.
Law Z. W. Y., & L. K. H. So (2006). “Phonological abilities of hearing-impaired Cantonese-speaking children with cochlear implant or hearing aids”. Journal of Speech, Language and Hearing Research. 49(6): 1342-1353.
Leigh, J., et al. (2013). “Communication development in children who receive a cochlear implant by 12 months of age”. Otology & Neurotology: Official Publication Of The American Otological Society, American Neurotology Society [And] European Academy Of Otology And Neurotology. 34(3), 443-450. doi:10.1097/MAO.0b013e3182814d2c
Sevince S., et al. (2009). “Articulation skills in Turkish speaking children with cochlear implant”. International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology. 73(10): 1430-1433.
Spencer L. J., & L. Guo (2013). “Consonant development in pediatric cochlear implant users who were implanted before 30 months of age”. Journal of Deaf Studies & Deaf Education. 18: 93-109.
Zanichelli L, & D. Gil (2011). “Percentage of consonants correct (PCC) in children with and without hearing impairment”. Jornal da Sociedade Brasileira de Fonoaudiologia. 23(2): 107-113.
زبان و زبان‌شناسی
دوره 14، شماره 28 - شماره پیاپی 28
اسفند 1397
صفحه 147-162