زبان و زبان‌شناسی

رشد واجی درکودکان 3تا 5 سالة‌ کُردزبان با گویش کرمانجی- میانی مکریانی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد گفتار درمانی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

2 دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

3 دانشگاه فرهنگیان

چکیده

این پژوهش، رشد واجی کودکان کُردزبان با لهجۀ کرمانجی میانی– مکریانی را گزارش می‌دهد. نمونه‌های گفتاری 120 کودکِ 3 تا 5 سالۀ کُردزبان که به‌طورِ تصادفی از مراکز بهداشت و مهدکودک‌های شهرستان بوکان، آذربایجان غربی، انتخاب شده بودند، جمع‌آوری شد و مورد تحلیل قرار گرفت. سن اکتساب 29 همخوان زبان کُردی در سه موقعیت اول، وسط و آخر با استفاده از آزمون تصویری تولید، ارزیابی شد. نتایج نشان داد که کودکان کُردزبان تا سن چهارونیم‌سالگی همۀ همخوان‌ها را به‌استثنای{ʒ , z, g, ɣ, ʤ}در هر سه موقعیت اول، وسط و آخر کسب می‌کنند. همخوان‌ها در موقعیت آغازین درست‌تر از همخوان‌ها در موقعیت میانی و انتهایی تلفظ می‌شوند. رشد همخوان‌های زبان کُردی از 3 تا 5 سالگی تدریجاً افزایش می‌یابد. کودکان درستی بیشتری در تلفظ همخوان‌های خیشومی، روان و انسدادی نسبت به همخوان‌های سایشی، لرزشی و انسایشی دارند. نتایج این مطالعه پایه‌ای را براساس رشد واج‌شناسی طبیعی برای آسیب شناسان گفتار و زبان کُردی جهت ارزیابی و درمان کودکان دارای اختلال، فراهم می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Phonological development in 3-5 year-old Kurdish-speaking Children with Middle Kurmanji- Mukryani Dialect

نویسندگان [English]

  • Shahla Fatemi 1
  • Tali'ee Zafarian 2
  • Akbar Biglarian 2
  • Mohammad Sedighzahedi 3

1

2

3

چکیده [English]

This study reports phonological development in Kurdish speaking children with Middle Kurmanji-Mukryani dialect. Speech samples of 120 children, aged between 3 and 5 years, were randomly collected from nurseries and preschools in Bukan city, western Azerbaijan, and later analyzed. The age of acquisition of 29 Kurdish language consonant in three positions (initial, medial and final) were evaluated by using the speech test. The results revealed that Kurdish-speaking children acquired all consonants in three positions between age 4 and 6, except the consonants / ʒ, z, g, ɣ, ʤ /. The consonants in the initial position were pronounced more correctly than those in the medial and final position. The development concerning Kurdish consonants increased gradually from age 3 to 5. The subjects showed more accuracy in nasals, liquids, laterals, and stops than in fricatives, affricatives, and trill. The findings of this study provide the basis for normal phonology development which can be useful to Kurdish speaking speech-language pathologists in the assessment and treatment of children with disorder.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phonological development
  • acquisition age
  • Kurdish language
  • Kurdish speaking children

فایل پی یدی اف را دریافت نمایید

پرهیزی، عبدالخالق (1386). وزن شعر کردی و تطبیق با وزن شعر فارسی. تهران: کتاب زمان.
رخزادی، علی (1390). آواشناسی و دستور زبان کردی. سنندج: انتشارات کردستان.
ظریفیان، طلیعه و یحیی مدرسی، لعیا غلامی تهرانی، مهدی دستجردی کاظمی و مهیار صلواتی (1392). «مقیاس درصد همخوان‌های درست در کودکان فارسی‌زبان و ویژگی‌های روان‌سنجی آن». فصل‌نامۀ کودکان استثنایی. س13، ش4، 54-45.
ظریفیان، طلیعه، یحیی مدرسی، لعیا غلامی تهرانی، مهدی دستجردی کاظمی و مهیار صلواتی (1393). «نسخة فارسی آزمون واجی از مجموعة ارزیابی تشخیصی آوایی و واجی و بررسی روایی و پایایی آن در کودکان فارسی‌زبان». شنوایی‌شناسی. س23، ش4، 20-10.
فاطمی‌سیادر، شهلا (1395). بررسی سن اکتساب همخوان‌ها در کودکان کُردزبان 3تا 5 سالۀ شهرستان بوکان. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.
کریمی‌دوستان، غلامحسین (1381). «ساختمان هجا در زبان کردی». مجله زبان و ادبیات دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی مشهد. س35، ش136 و 137، 235 -248.
کلباسی، ایران (1362). گویش کردی مهاباد. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، انتشارات رامین.
مکریانی، کردستان (1391). کُردی و دوره زبان‌های ایرانی. اربیل، عراق: انتشارات روشنبیری.
مینورسکی، ولادیمیرفئودوروویچ (1382). کردها نوادگان مادها. جاماسب، تهران: ژیار.
 
Alinezhad, B. & M. S. Zahedi (2010). "A Moraic Analysis of Vowel Compensatory Lengthening in Kurdish Dialect of Sorani". Journal of Researches in Linguistics of University Of Isfahan(1), 27-46.
Amayreh, M. M., & A. T. Dyson (1998). "The acquisition of Arabic consonants". Journal of Speech, Language, and Hearing Research. 41(3), 642-653.
Bernthal, J. E, N. W. Bankson, & P. Flipsen (2009). Articulation and phonological disorders: Speech sound disorders in children. Boston, MA: Pearson.
Dodd, B., A. Holm, Z. Hua, & S. Crosbie (2003). "Phonological development: A normative study of British English-speaking children". Clinical Linguistics & Phonetics, 17(8), 617-643.
Fatemi Syadar S., et al. (2018). “Percentage of Consonants Correct for 3-5 Years Old Kurdish-Speaking Children With Middle Kurmanji-Mukryani Dialect”. Iranian Rehabilitation Journal. 16(2):155-162.
Fatemi Syadar S., et al. (2019). “Kurdish Speech Test: A validation study for children aged 3–5 years.” International Journal of Pediatric Otorhinolaryngology. 117: 61-66.
Fox, A. V., & B. Dodd (2001). “Phonologically disordered German-speaking children”. American Journal of Speech-Language Pathology. 10(3), 291-307.
Gangji, N., M. Pascoe, & M. Smouse (2015). “Swahili speech development: preliminary normative data from typically developing pre‐school children in Tanzania”. International journal of language & communication disorders. 50(2), 151-164.
Grunwell, P. (1987). Clinical Phonology. 2nd edn  London: Croom Helm.
Ingram, D. (1989a). First language acquisition: Method, description and explanation. Cambridge: Cambridge university press.
Ingram, D. (1989b). Phonological disability in children. Wiley.
McLeod, S. (2007). The international guide to speech acquisition. Clifton Park, NY: Thomson Delmar Learning.
Phoon H. S., A. C. Abdullah, L. W. Lee, & P. Murugaiah (2014). "Consonant acquisition in the Malay language: A cross-sectional study of preschool aged Malay children". Clinical Linguistics & Phonetics. 28(5), 329-345.
Rahimpour, M., & M. S. Dovaise (2011). "A phonological contrastive analysis of Kurdish and English". International Journal of English Linguistics. 1(2), 73-82.
Shriberg, L. D., J. B. Tomblin, & J. L. McSweeny (1999). "Prevalence of speech delay in 6-year-old children and comorbidity with language impairment". Journal of speech, language, and hearing research. 42(6), 1461-1481.
So, L. K., & B. J. Dodd (1995). "The acquisition of phonology by Cantonese-speaking children". Journal of Child Language. 22(03), 473-495.
Yalçınkaya, F., N. Bayar Muluk, and B. Budak, Speech Sounds Acquisition Evaluated by Speech Sound Development Test (SSDT) in Turkish-Speaking Children. The Journal of International Advanced Otology, 2010. 6(1): p. 60-6.
Zahedi, M. S., B. Alinezhad, & V. Rezai (2012). "The Sonority Sequencing: Principle in Sanandaji/Erdelani Kurdish: An Optimality Theoretical Perspective". International Journal of English Linguistics. 2(5), 72-84.
Zarifian, T., et al. (2017).” Persian articulation assessment for children aged 3-6 Years: a validation study”. Iran.J.Pediatr. (Persian Ed.). 27 (4): 1-6.
زبان و زبان‌شناسی
دوره 14، شماره 27 - شماره پیاپی 27
خرداد 1397
صفحه 73-86