سبک‌شناسیِ مقایسه‌ای تمهیدات و لوایح براساسِ فرانقشِ متنی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

2 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

عین‏القضات همدانی یکی از تأثیرگذارترین نویسندگان ادبیات فارسی در حوزۀ اندیشه و بیان بوده و از این ‌رو، مانند هرنویسندۀ بزرگِ دیگر، بعضی از آثار به وی منسوب شده است. این پژوهش، به‌روش تحلیلی- آماری، به بررسی سبک‌شناختی- مقایسه‌ایِ مهم‌ترین تألیفِ قاضی، یعنی تمهیدات، و یکی از آثارِ منتسب به وی، یعنی لوایح، اختصاص دارد و در پی یافتنِ صحتِ این انتساب است. مقالۀ حاضر، با رویکرد زبان‌شناسیِ نقش‌گرا در حوزۀ فرانقشِ متنی و با تکیه بر نشان‌داریِ آغازبخش، حدود 1500 بند از  بیست صفحه­ی آغازین، میانی و پایانی ِهر یک از  این دو کتاب را بررسی کرده است. علاوه بر این، سایر ویژگی‌های این دو کتاب، که در ایجاد تشخّص و برجستگیِ کلام نقش دارند نیز بررسی شده‌اند. طبق یافته‌های پژوهش و با تکیه بر نشان‌داربودنِ آغازبخش در ساخت جملاتِ عین‏القضات و بی‌نشان‌بودنِ آن در جملاتِ کتاب لوایح و دیگر شواهدِ سبکی، به نظر نمی­رسد که این اثر از آثار عین‌القضات باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Stylistic Study of Tamhidat and Lavayeh Based on Textual metafunction

نویسندگان [English]

  • Tahereh Ishani 1
  • Nazanin Tutunchian 2
چکیده [English]

Ain-Alghozat Hamedani is one of the most influential writers of Persian literature in the field of thought and expression. So, like many other famous authors, some works are assigned to him. This research used comparative stylistic analysis to examine his most important work “Tamhidat” together with “Lavayeh”, a work assigned to him. The purpose was to check the authenticity of these works. The study adopted a Systemic Functional perspective, and used the textual metafunction, focusing on theme.  About 1500 clauses from each of these works were examined, in addition to other features of them. The results showed that the latter work does not seen to have been written by Ain-Alghozat Hamedani. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • stylistic
  • Systemic Functional Linguistics
  • Theme
  • Tamhidat
  • Lavayeh

فایل پی دی اف را دریافت نمایید

حق‌شناس، علی‌محمد. (1390). زبان و ادب فارسی در گذرگاه سنت و مدرنیته. تهران: آگه.
روبینز، آر. اچ. (1392). تاریخ مختصر زبان‌شناسی. ترجمۀ علی‌محمد حق‏شناس. تهران: نشر مرکز.
شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1366). شاعر آینه‏ها (بررسی سبک هندی و شعر بیدل). تهران: آگه.
شمیسا، سیروس. (1372). کلیات سبک‌شناسی. تهران: فردوس.
عین‌القضات، عبدالله‌بن‌محمد. (1379). لوایح. تصحیح و تحشیه رحیم فرمنش. تهران: منوچهری.
عین‌القضات، عبدالله‌بن‌محمد. (1387). نامه‌ها. به‌اهتمام علینقی منزوی و عفیف عسیران. 3جلد. تهران: اساطیر.
عین‌القضات، عبدالله‌بن‌محمد. (1389). تمهیدات. مقدمه و تصحیح و تحشیه و تعلیق عفیف عسیران. تهران: منوچهری.
غلامرضایی، محمد. (1388). سبک‌شناسی نثرهای صوفیه. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
فتوحی، محمود. (1390). سبک‌شناسی، نظریه، رویکردها و روش. تهران: سخن.
مهاجر، مهران و محمد نبوی (1376). به‌سوی زبان‌شناسی شعر. تهران: مرکز.
 
Halliday. M. A. K. and Ch. Matthiessen (2004). An Introduction to Functional Grammar. 3rd edition. London: Routledge.
Thompson. Geoff. (2004). Introducing Functional Grammar. 2nd edition.