ریشه‌های لاتین در واژه های پزشکی و معادل‌های برگزیده در زبان فارسی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه اصفهان

2 دانشگاه اصفهان

چکیده

چکیده
در پژوهش حاضر به بررسی مهم‌ترین ریشه‌های لاتین در اصطلاحات پزشکی و معادل‌های برگزیده‌شده برای این ریشه‌ها در زبان فارسی پرداخته شده است. این پژوهش با توجه به اهمیت معادل‌گزینی برای اصطلاحات بیگانه در زبان فارسی، به‌ویژه اصطلاحات علمی و با توجه به فعالیت‌های علمیِ مستمر فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این راستا، صورت گرفته است. از نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش، این‌گونه برمی‌آید که معادل‌گزینیِ اصطلاحات پزشکی، برخلاف تصور برخی متخصصان علم پزشکی، نه‌تنها غیرممکن نبوده، بلکه، با توجه به ظرفیت‌های زبان فارسی، این معادل‌گزینی‌ها می‌تواند به‌صورت حساب‌شده و علمی صورت بگیرد. بی‌شک معادل‌گزینی علمی می‌تواند موجب پویاییِ نظام صرفیِ زبان فارسی گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Latin Roots in Medical Terminology and Their Persian Equivalents

نویسندگان [English]

  • Maryam Jamali 1
  • Adel Rafiei 2
چکیده [English]

This study focuses on the most important Latin stems used in medical terminology and their Persian equivalents. The study was based on the importance of choosing appropriate equivalents for medical terminology, and the constants efforts made by the academy of Persian language and literature in this field. The results indicated that contrary to what some physicians believe, constructing Persian equivalents for medical terms is possible, and that due to the morphological system of Persian language, this can be done in a systematic and scientific way. Adopting a scientific approach in this area will undoubtedly lead to a more creative morphological system in Persian language

کلیدواژه‌ها [English]

  • Academy of Persian Language and literature
  • language planning
  • morphology
  • medical terminology
  • root

فایل پی دی اف را دریافت نمایید

بهادری، مسلم (1378).«لزوم واژه‌گزینی فارسی برای متون پزشکی». ویراستار: شیرین عزیزی مقدم، مژگان غلامی. مجموعه‌مقالات نخستین هم‌اندیشی واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 370- 363.
جلال شکوهی، جلال و عبدالحمید حسین‌نیا (1372). «لزوم پیگیری و تجدید بررسی واژه‌های پزشکی». به کوشش علی کافی،مجموعه‌مقالات سمینار زبان فارسی و زبان علم. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 194- 189.
جمالی، مریم (1390). بررسی میزان مقبولیت واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزۀ علوم پزشکی. رسالۀ کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان.
داوری اردکانی، نگار (1380).« نگاهی به وضعیت اصطلاحات پزشکی فارسی». ویراستار: شیرین عزیزی مقدم، مژگان غلامی. مجموعه‌مقالات نخستین هم‌اندیشی واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 474- 425.
شقاقی، ویدا (1386).مبانی صرف. تهران: سمت.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی (1383).فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. دفتر اول.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی (1384).فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. دفتر دوم.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی (1385).فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. دفتر سوم.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی (1386).فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. دفتر چهارم.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی (1387).فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. دفتر پنجم.
قنبری، عاطفه و سعید حسامی تکلو (1391). «وندهای پربسامد در اصطلاحات علمی ‌زیست‌شناسی».نشریۀ دانشگاه علوم پزشکی البرز. ش2، س1، 125- 109.
گرینف، اس.وی (1992).«مسائل اصطلاحات پزشکی». ترجمۀ نگار داوری اردکانی.نامۀ فرهنگستان. ش2، س4، 181-173.
مدرسی، یحیی (1368). درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
مفیدی، مصطفی و عبدالرحمن نجل رحیم (1380).«گزارش فعالیت‌های واژه‌گزینی پزشکی برای هم‌اندیشی اصطلاح‌شناسی و واژه‌گزینی». ویراستار: شیرین عزیزی مقدم، مژگان غلامی. مجموعه‌مقالات نخستین هم‌اندیشی واژه‌گزینی و اصطلاح‌شناسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. 333- 327.
 
Cooper, R.L. (1989).Language Planning and Social Change. Cambridge: Cambridge University Press.
Fromkin V & Robert Rodman & Nina Hyams (2003). An Introduction to Language. Thomson: Heinle.
Katamba, F. (1993).Morphology. London: Macmillan.
Richards, J. C. &  Richard Schmidt (2002). Longman Dictionary of Language and Applied Linguistics. Longman: Pearson education.