برخی از فرآیندهای واجی در گویش گیلکی رودسر

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت‌مدرس

2 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

 
مقالة حاضر به توصیف و تحلیل برخی از مهمترین فرایندهای واجی گویش گیلکی در شهرستان رودسر می‌پردازد. بدین منظور از ده گویشور بومی این گویش مصاحبه به عمل آمد. نیز از شمّ زبانی یکی از نگارندگان به عنوان گویشور بومی و برخی از منابع مکتوب برای جمع آوری داده­ها استفاده شده است. همگونی (همگونی همخوان‌ها، هماهنگی واکه‌ها)، حذف (حذف همخوان پایانی، حذف همخوان میانی)، تبدیل خوشه‌های [-nn] به صورت [-nd-]، تضعیف، قلب، کشش جبرانی، تبدیل همخوان r به همخوان l  و تبدیل واکه A به واکه o از فرایندهایی هستند که در این مقاله با شواهد کافی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته‌اند. از بین فرایندهای بررسی شده، این نتیجه به دست آمد که قواعد همگونی، حذف و تضعیف از پربسامدترین فرایندها و تبدیل خوشه‌های [-nn] به صورت[-nd-] از کم بسامدترین آنها در این گویش به شمار می­رود.

برخی از فرآیندهای واجی در گویش گیلکی رودسر

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Number of Phonological Processes of Gilaki Dialect in Rudsar

نویسندگان [English]

  • Aliyeh Korde Zafaranlu Kambuzia 1
  • Mansour Sha'bani 2
چکیده [English]

The present article is to describe and analyze some phonological processes of Gilaki dialect in Rudsar. The data have been collected through a five-hour interview with ten Rudsari informants. Furthermore, one of the authors of this article is a native speaker of this dialect. Besides, written sources have been used for gathering a number of data. Then, the data is transcribed according to the IPA and analyzed descriptively. The phonological processes which are studied in this article, include different types of assimilation(consonant assimilation, vowel harmony), deletion(deletion of final consonant, deletion of medial consonant), changing the cluster[-nn] into[-nd-], lenition, metathesis, compensatory lengthening, lateralization of r, and raising of A into[o] in some contexts. Sufficient evidence are presented for each process. One of the main results of this paper is that assimilation, deletion, lenition are the most frequent processes and changing the cluster [-nn] into[-nd-]is the least frequent one in this article.

کلیدواژه‌ها [English]

  • .............

مراجع

ـ آرلاتو، آنتونی (1384)، درآمدی بر زبان‌شناسی تاریخی، ترجمه یحیی مدرسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ـ آمارنامة استان گیلان (1378)، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان گیلان.
ـ بی‌جن‌خان، محمود (1384)، واج شناسی: نظریه بهینگی، تهران: انتشارات سمت.
ـ پاینده لنگرودی، محمود (1375)، فرهنگ گیل و دیلم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
ـ ثمره، یداله (1378)، آواشناسی زبان فارسی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، چ 5.
ـ حق شناس، علی محمد (1380)، آواشناسی (فونتیک)، تهران: انتشارات آگاه، چ7.
ـ ساماریان، ویلیام (1966)، زبان‌شناسی عملی: راهنمای بررسی گویش‌ها، ترجمۀ لطیف عطاری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
ـ صادقی، علی اشرف (1363)، «تبدیل̕ آن̒  و̓  آم̒  به̓  اون̒  و ̕ اوم̒  در فارسی گفتاری و سابقۀ تاریخی آن»، مجلة زبان‌شناسی، س1، ش1، ص52-71.
ـ ناتل خانلری، پرویز (1373)، زبان‌شناسی و زبان فارسی، تهران: انتشارات توس، چ 6.
 
- Catford, J. (1988), A Practical Introduction to Phonetics, Oxford: Clarendon press.
- Crystal, D.(1990), A Dictionary of Linguistics and Phonetics, Oxford: Blackwell.
- _______, (1992), An Encyclopedic Dictionary of Language and Languages, Oxford: Black well.
- kenstowicz, M. (1994), Phonology in Generative Grammar, Oxford: Blackwell.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار