ساخت نحوی بدل و بند موصولی توضیحی در زبان فارسی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دکترای زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

تفاوت رفتار نحوی‌ای که بندهای موصولی و بدل فارسی براساس خوانش معناییِ خود در هر جمله نشان می‌دهند، توجیه نحوی دارد. به بیانی دیگر، این تفاوت ناشی از محل استقرار فرافکنِ متمم‌نما و گروه حرف تعریف در میان سایر فرافکن‌های نقشی جمله است. در این پژوهش بند موصولی، به صورت افزوده، و بدل‌ها، به صورت افزودگی یا همپایگی، ترسیم می‌شوند. در حالی که با ترسیم افزودگی به‌جای افزوده، نمودارهای بند موصولی و بدل یکی می‌شوند. بنابراین اگر به پیروی از زبان‌شناسانی همچون هگمن، که افزوده را به صورت افزودگی در نظر می‌گیرند، این حد افراط را قبول کنیم، تمایز آن ساخت‌ها مشخص نمی‌شود. بدل‌ها خود نوعی ساخت موازی در نظریۀ عمومی زبان تلقی می‌شوند. ملاک تشخیص این ساخت‌ها، ملاک‌های ساختاری و معناشناختی است. نمودار درختی و ویژگی معنایی آنها حاکی از تمایز این ساخت‌ها با ساخت‌های موصولی و متممی است. در این پژوهش سعی می‌شود پس از ارائۀ توصیفی جامع از ساخت‌های موازی، به‌خصوص بدل در زبان فارسی، کاراییِ رویکرد نحوی در این زمینه بررسی شود و تحلیلی جامع از این ساخت‌ها همراه با توصیف مقولات مورد نظر، برمبنای ویژگی‌های دستوری، به دست داده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Syntactic account of Persian Apposition and Nonrestrictive Relative Clause

نویسنده [English]

  • Solmaz Mahmoodi
چکیده [English]

Persian relative clauses are the complex DP containing head and CP. These two make a syntactic constituent and have DP distribution. Following the SOV word order, the base generated position of them is an argument position before verb which can be changed by movement operations. DP embedded CP is introduced by the invariable complementizer (ke) and the embedded verbs are inflected for tense, aspect and mood just as a main verb. Nonrestrictive relative clause is a subordinate clause which does not restrict the meaning of the head it modifies but stands in apposition to it. Nonrestrictive relative clauses are syntactically the same as restrictive relative clauses, i.e. they go through various grammatical operations in the same way. However nonrestrictive relative clauses are similar to the parentheticals (particularly apposition) in the prosodic and semantic aspects. They have distinctive prosodic contour, that is, discontinuity and parentheticals’ semantic contribution to the matrix clause is an additional or supplementive one. one.In this article an attempt is made to show these differences by structural representation:  the apposition as a cooperated construction and nonrestrictive relative clause as  right –adjoined to the head noun.

کلیدواژه‌ها [English]

  • apposition
  • nonrestrictive relative clause
  • parenthetical
  • adjunct
  • adjunction

فایل پی دی اف را دریافت نمایید

آرین،آرمان (1383).پارسیان و من: رازکوه پرنده (رستم دستان). تهران: نشر موج.
باغینی‌پور،مجید (1376)."پیرامون بدل و انواع آن در زبان فارسی". مجلۀ زبا‌‌‌‌‌ن‌شناسی، س11،ش2،30-11.
باغینی‌پور،مجید (1384)."ساخت‌های بدلی و لطیف‌سازیِ بافت". مجلۀ زبان‌شناسی،س20،ش2،113-107.
شعبانی، منصور و همکاران (1389)."ساخت همپایگی با نگاهی به زبان فارسی". ادب پژوهی، ش 13،156-131.
ماهوتیان، شهرزاد (1378).دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناختی.ترجمة مهدی سمائی. تهران: مرکز.
محمودی،سولماز(1393)."بررسی نحوی بند موصولی آزاد در زبان فارسی".  مجموعه مقالات نهمین همایش زبان‌شناسی ایران. تهران: دانشگاه علامه طباطبائی. 1142- 1117.
هدایت، صادق (1378). سگ ولگرد. مقدمة محمد بهارلو.تهران:قطره.
هدایت، صادق (1347). سگ ولگرد. چاپ نهم. تهران: امیرکبیر، کتاب‌های پرستو.
Auran, C. and Loock,R.(2006).Appositive Relative Clauses and their Prosodic Realization in Spoken Discourse: a corpus study of phonetic aspects in British English. Proceedings of the Workshop on Constraints in Discourse. Retrieved from:
http://www.constraints-in-discourse.org/cid06/
Chang, H. Y. and C. Wu (2006).Relative Clauses an Overview.Typology Research Group.Academia Sinica.
De Vries,M. (2006). “The Syntax of Appositive Relativization: On specifying coordination, false free relatives and promotion”. Linguistic Inquiry, 37, 229-270.
Ghomeshi, J. (1996). “Topics in Persian VPs”.Lingua, 102, 133-167.
Haegeman, L. (1994).Introduction to Government and Binding Theory. Oxford: Blackwell.
Haspelmath, M. (2007).Coordination.In Shopen, Timothy (Ed.), Language Typology and Syntactic Description, 2nd ed., vol. 2: Complex constructions (1-51).Cambridge: Cambridge University Press.
Sooran, P. (2008). Dual Identity of Non-Restrictive Relative Clauses in English.Ph.D. Dissertation, Seoul National University.
Te Velde, J.(2005).Deriving Coordinate Symmetries: a phase-based approach integrating select.Merge, copy and match. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamin Publishing Company.

آرین، آرمان پارسیان و من: رازکوه پرنده (رستم دستان) باغینی‌پور، مجید "پیرامون بدل و انواع آن در زبان فارسی" باغینی‌پور، مجید "ساخت‌های بدلی و لطیف‌سازیِ بافت" شعبانی، منصور و همکاران "ساخت همپایگی با نگاهی به زبان فارسی" ماهوتیان، شهرزاد دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناختی محمودی، سولماز "بررسی نحوی بند موصولی آزاد در زبان فارسی" هدایت، صادق سگ ولگرد Auran, C. and Loock,R. Appositive Relative Clauses and their Prosodic Realization in Spoken Discourse: a corpus study of phonetic aspects in British English. Proceedings of the Workshop on Constraints in Discourse Chang, H. Y. and C. Wu Relative Clauses an Overview De Vries, M. “The Syntax of Appositive Relativization: On specifying coordination, false free relatives and promotion” Ghomeshi, J. “Topics in Persian VPs” Haegeman, L. Introduction to Government and Binding Theory Haspelmath, M. Coordination Sooran, P. Dual Identity of Non-Restrictive Relative Clauses in English Te Velde, J. Deriving Coordinate Symmetries: a phase-based approach integrating select.Merge, copy and match