بازنمایی کنشگران اجتماعی در گفتمان سیاست خارجیِ محمدرضا پهلوی براساس مدل اجتماعی-معنایی فان لیوون

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه الزهرا (س)

2 دانشگاه الزهرا (س)

چکیده

تحلیل انتقادی گفتمان با واردکردن مفاهیم قدرت و ایدئولوژی به واکاوی روابط نابرابر قدرت و رمزگشایی ایدئولوژی‌های پنهان‌شده در متن‌ها می‌پردازد. در این پژوهش بر اساس مدل بازنمایی کنشگران اجتماعی فان لیوون (2008) و از طریق تحلیل ﻣﺆلفه‌های گفتمان‌مدار در متن‌های مربوط به سیاست خارجیِ محمدرضا پهلوی، چگونگی بازنمایی کنشگران اجتماعی و ارجاع‌های به‌کاررفته در گفتمان سیاست خارجیِ او بررسی می‌شود، تا از این رهگذر نشان داده شود که چگونه این بازنمایی‌ها در راستای برجسته‌سازی و حاشیه‌رانی مفاهیم دل‌خواه و غیردل‌خواه به‌کارگرفته می‌شوند. نتایج نشان می‌دهد که بازنماییِ کنشگرانِ اجتماعی، در متن‌های سیاست خارجیِ شاه، با استفاده از ارجاع‌های مختلف و متناسب با هدف و قصدی که وی دنبال می‌کند، صورت می‌پذیرد. هویت‌های "خودی" غالباً به‌ صورت مثبت و فعال بازنمایی می‌شوند، درحالی‌که هویت‌های "دیگری" به صورت منفی بازنمایی می‌شوند. همچنین نتایج نشان می‌دهد که شاه برای ارجاع به هویت‌های "خودی" بیشتر از ﻣﺆلفۀ پیونددهی و هویت‌دهی رابطه‌ای استفاده می‌کند و برای ارجاع به هویت‌های "دیگری"ﻣﺆلفۀ ارزش‌گذاری را بیشتر به‌کار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Representation of social actors in foreign policy discourse of Mohammad Reza Pahlavi via Van Leeuwenʹ socio-semantic model

نویسندگان [English]

  • Homa Asadi 1
  • Farhad Sasani 2
چکیده [English]

Critical discourse analysis deals mostly with power and ideology. This approach attempts to detect unequal power relations and unravel the ideologies hidden behind  texts. Accordingly, this article takes a critical discourse analysis approach to investigate how social actors are represented in the foreign policy discourse of Mohammad Reza Pahlavi. The analytical model used is Van Leeuwen′s socio-semantic framework (2008). The main objective of this  paper is to explore how these representations are used to foreground favorite concepts and background least favorite ones. The findings of this study indicated a differential representation of social actors by Shah according to his aims and goals in that "self" identities are depicted as positive and active actors, while "other" identities are depicted negatively. Moreover, the results showed that from among the features suggested by this framework, "association" and "relational identification" are mostly used for referring to "self" identities, while "appraisement" is mostly used for referring to "other" identities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social actors
  • Mohammad Reza Pahlavi
  • foreign policy
  • foregrounding
  • backgrounding

اصل مقاله

فایل پی دی اف را دریافت نمایید

مراجع

ادیب‌زاده، مجید (1387).زبان، گفتمان و سیاست خارجیِ دیالکتیک بازنمایی از غرب در جهان نمادین ایرانی. تهران: اختران.
پهلوی، محمدرضا (بی تا).مجموعۀ تألیفات، نطق‌ها، پیام‌ها، مصاحبه‌ها و بیانات اعلیحضرت آریامهرشاهنشاه ایران. جلد1 تا 11.بی‌جا.
ساسانی، فرهاد (1389). معناکاوی: به‌سوی نشانه‌شناسی اجتماعی. تهران: نشر علم.
مهدوی، عبدالرضا (1386). سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی. تهران: نشر پیکان.

Fowler, Roger (1991). Language in the News; Discourse and Ideology in the Press. London/ New York: Routledge.
Gasiorowski, Mark (1990). "Security relation between the United StatesandIran,     1953-1978", in Neither East Nor West: Iran, the Soviet Union, and the United States. ed. Nikki R. Keddie & Mark J. Gasiorowski, New Haven & London: Yale University.
Halliday,  M. A. K. (1994) .An Introduction to Functional Grammar. London: Arnold.
Halliday,  M. A. K. and Christian  Matthiessen  (2004). An Introduction to Functional Grammar. London: Arnold.
Herrmann, Richard (1990). "The role of Iran in Soviet perception andpolicy, 1946-1988". in Neither East Nor West: Iran, the Soviet Union, and the United States. ed. Nikki R. Keddie and  Mark J. Gasiorowski. New Haven & London: Yale University.
Keddie, Nikki (2003). Modern Iran: Roots and Results of Revolution. New Haven & London: Yale University Press.
Ramazani, Rouhollah (1975). Iran's Foreign Policy: A study of Foreign Policy in Modernizing Nations. Sharllotes Vill: University Press of Virginia.
Van Dijk, Teun (1993)."Principle of critical discourse analysis" in Discourse & Society, Vol. 4(2),249-283. London/ Newbury Park / New Delhi: Sage,249- 283.
Van Dijk, Teun (1998).Ideology: A Multidisciplinary Approach. London: Sage.
Van Leeuween, Theo (2008). Discourse and Practice: New Tools for Critical Discourse Analysis. Oxford: Oxford University Press.
Wodak, Ruth and Michael Meyer(2009). "Critical discourse analysis: History, agenda, theory and methodology.in "Methods of Critical Discourse Analysis. ed. Ruth Wodak and Michael Meyer. London: Sage, 1-32.

ادیب‌زاده، مجید زبان، گفتمان و سیاست خارجیِ دیالکتیک بازنمایی از غرب در جهان نمادین ایرانی پهلوی، محمدرضا مجموعۀ تألیفات، نطق‌ها، پیام‌ها، مصاحبه‌ها و بیانات اعلیحضرت آریامهر شاهنشاه ایران ساسانی، فرهاد معناکاوی: به‌سوی نشانه‌شناسی اجتماعی مهدوی، عبدالرضا سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی Fowler, Roger Language in the News; Discourse and Ideology in the Press Gasiorowski, Mark "Security relation between the United States and Iran, 1953-1978" Halliday, M. A. K. An Introduction to Functional Grammar Halliday, M. A. K. and Christian Matthiessen An Introduction to Functional Grammar Herrmann, Richard "The role of Iran in Soviet perception andpolicy, 1946-1988" Keddie, Nikki Modern Iran: Roots and Results of Revolution Ramazani, Rouhollah Iran's Foreign Policy: A study of Foreign Policy in Modernizing Nations Van Dijk, Teun "Principle of critical discourse analysis" Van Dijk, Teun Ideology: A Multidisciplinary Approach Van Leeuween, Theo Discourse and Practice: New Tools for Critical Discourse Analysis Wodak, Ruth and Michael Meyer "Critical discourse analysis: History, agenda, theory and methodology"

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار