توصیف ویژگی‌های نحوی و واژگانی متون حقوق مدنی فارسی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه پیام نور

2 کارشناس‌ارشد زبان‌شناسی همگانی دانشگاه پیام نور

چکیده

مقالةحاضرحاصل انجام تحقیق در حوزة زبان‌شناسی حقوقی است. نگارندگان پس­از معرفی این حوزه و شاخه‌های مختلف آن سعی کرده‌اند تا با روش تحلیل محتوا و به شیوة انتخاب تصادفی کتب حقوقی در سه بعد علمی، درسی و مادة قانونی، به بررسی برخی از ویژگی‌های نحوی و واژگانی در متون نوشتاری حقوق مدنی فارسی بپردازند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که درکلیة متون حقوق مدنیِ مورد مطالعه، مجموع ساخت‌های غیرشخصی، میانه و مجهول 06/34 % از جمله‌واره‌هارا تشکیل می‌دهد، که بیشترین درصد (62/14%) به ساخت غیرشخصی تعلق دارد. جملات غالباً مرکب، آنهم از نوع مختلط (17/33%) و ناهمپایه‌اند (79/45%). به‌علاوه مجموع واژگان تخصصی،کلیشه و قدیمی حدود 14/33% کل واژگان را تشکیل می‌دهد که واژگان تخصصی و کلیشه با درصدهای 67/25% و 82/2% به­ترتیب بیشترین و کمترین مقدار را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین، در این متون حدود 98/31 % باهم‌آیی واژگانی وجود دارد و متون مورد بحث عاری از حشو و در نتیجه پیچیده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Description of Syntactic and Lexical Properties of Persian Civil Law Texts

نویسندگان [English]

  • Belghis Rovshan 1
  • Sepideh Behboudi 2
چکیده [English]

This article reports the result of a research in forensic linguistics in Persian. Some syntactic and lexical properties of the Persian civil law were studied with the use of content analysis. The findings of the research revealed that in the syntactic aspect, 34.06 percent of clauses include impersonal, middle and passive constructions; the highest percentage belongs to impersonal ones (14.62 %); sentences are mostly complex (45.79 %) and compound-complex (33.17 %). As for the lexical aspect, the number of technical terms form 25.67 of the total number of words in the corpus, which is the highest percentage of lexical-type whereas cliché words form the lowest percentage of 2.82. Moreover, lexical collocations form 31.98 percent of the corpus. The last finding is that the lack of redundancy in the text of the Persian civil law has resulted in its complexity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Forensic linguistics. language of law. lexicon. text linguistics. Persian civil law texts

اصل مقاله

فایل پی دی اف را دریافت نمایدد

مراجع

ارژنگ، غلامرضا (1374). دستور زبان فارسی امروز. تهران:قطره.
آقاگل‌زاده، فردوس (1381). مقایسه و نقد رویکردهای تحلیل انتقادی در تولید و درک متن. رسالة دکتری. دانشگاه تربیت مدرس.
ـــــــــــــــــ (1384). « زبان‌شناسی حقوقی: رویکردی نوین در زبان‌شناسی کاربردی ». مصطفی عاصی. نخستین همایش انجمن زبان‌شناسی ایران. تهران: چاپ جهان رایانه. 227-215.
امامی، حسن (1373). حقوق مدنی: در طلاق- متعه- اولاد- خانواده- انفاق- حجر و قیمومت. تهران: کتاب‌فروشی اسلامیه.
استاجی، اعظم (1384). «زبان‌شناسی قانونی». مجلةزبان‌شناسی. سال بیستم. ش 2: 174-163.
ـــــــــــــــ (1385). « معرفی آواشناسی قانونی و برخی کاربردهای آن». مجلة زبان و زبان‌شناسی. س 2. ش 2: 156-149.
باطنی، محمدرضا (1382). توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی. چاپ چهاردهم. تهران: امیرکبیر.
بهبودی، سپیده (1386) . توصیف ویژگی­های نحوی و واژگانی متون نوشتاری حقوق مدنی فارسی .
      پایان­نامه کارشناسی ارشد . دانشگاه پیام نور : دانشکده ادبیات و علوم انسانی .
حبیبی، حسن (1374). «زبان حقوقی».  مجلة نامة فرهنگستان. س 1. ش 1: 37-13.
داوودی رئیسی، ماندانا (1384).  تأثیر روابط قدرت بر ژانر دفاع کودکان بزهکار. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی: دانشکدة ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی.
دبیر مقدم، محمد (1364). «مجهول در زبان فارسی». مجلة زبان‌شناسی. س 2. ش 1: 46- 31.
روشن، بلقیس (1377). معناشناسی واژگانی: طبقه‌بندی افعال فارسی. رسالة دکتری. دانشگاه تهران: دانشکدة ادبیات و علوم انسانی.
شفائی، احمد (1363). مبانی علمی دستور زبان فارسی. تهران: نوین.
شهیدی، مهدی (1374). ارث. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها.
صادقی، علی اشرف و غلامرضا ارژنگ (1355). دستور برای سال دوم فرهنگ و ادب. تهران: وزارت آموزش و پرورش.
صفایی، حسین و مصطفی قاسم‌زاده (1377). حقوق مدنی: اشخاص و محجورین. تهران: سمت.
طالقانی، آزیتا (1379). «انسجام واژگانی و نقش آن در ترجمه». مجلة زبان‌شناسی. س 15. ش 22: 70- 63.
عبدالهی، علی­اکبر (1375).  قانون مدنی: در اشخاص. شهرری: فروغ علم.
ــــــــــــــ  قانون مدنی: در اموال. شهرری: فروغ علم.
غلامعلی‌زاده، خسرو (1372). فرایندهای حرکتی در زبان‌شناسی. رسالة دکتری. دانشگاه تهران: دانشکدة ادبیات و علوم انسانی.
فرشیدورد، خسرو (1384). جمله و تحول آن در زبان فارسی. تهران: امیرکبیر.
کاتوزیان، ناصر (1380). دورة مقدماتی حقوق مدنی: اموال و مالکیت. تهران: نشر دادگستر.
لازار، ژیلبر (1384). دستور زبان فارسی معاصر. تهران : هرمس
لطفی‌پورساعدی، کاظم (1371). «درآمدی به سخن­کاوی». مجلة زبان‌شناسی. ش 1. س 9. 32- 9.
لطیفی‌خواه، پریا (1381). بررسی ساختار نحوی متن قانون مدنی. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی مرکز تحصیلات تکمیلی (میرداماد).
محمدی‌فر، محمدرضا (1381). شیوه‌نامة ویرایش. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی.
مشکوۀ‌الدینی، مهدی (1381). دستور زبان فارسی برپایة نظریة گشتاری. مشهد: مؤسسة چاپ و انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
ناتل خانلری، پرویز (1353). تاریخ زبان فارسی. ج 2. تهران: بابک.
ـــــــــــــــــــــ (1363). دستور زبان فارسی. تهران: بابک.
نوبهار، مهرانگیز (1372). دستور کاربردی زبان فارسی. تهران:رهنما.
 
Burzio, L. (1981). Intransitive Verbs and Italian Auxiliaries. Doctoral dissertation. MIT. Cambridge. MA.
ــــــــــــــــــــــ (1986). Italian Syntax: A Government- Binding Approach. Reidel Dordrecht.
Crystal, D. (1992). The Cambridge Encyclopedia of Language. Cambrdige: Cambridge University Press.
ــــــــــــــــــــــ (2003). A Dictionary of Linguitics and Phonetics. (5th Ed.). Cambridge: Blackwell Publishing.
Gibbons, J. (1994). »Forensic Linguistics«. in J. Gibbons (Ed.). Language and the Law. London- New York: Longman.
ــــــــــــــــــــــ (2003). Forensic Linguitics. UK: Blackwell Publishing.
Haegeman, L. (1991). Introduction to Government and Binding Theory. Cambridge: Cambridge University Press.
Halliday, M. A. K. and R. Hassan (1976). Cohesion in English. London: Longman.
Keyser, S. J. and T. Roeper (1984). "On the Middle and Ergative Constructions in English." Linguistic Inquiry. 15:381-416.
Larson, M. A. (1984). Meaning–based Translation: A Guide to Cross-language Equivalence. USA: The University Press of American. Inc.
Levi, J. (1994).» Language as Evidenle : The Linguist as Export Witness in North American Courts.« Forensic Linguistics : The International Journal of Speech, Language and the Law. 1 (1), 1-26.
Levin, B. (1993). English Verb Classes and Alternations, Chicago: University of Chicago Press.
Mikkelson, H. (1996). »Awareness of the Language of the Law and the Preservation of Register in the Training of Legal Translators and Interpreters«.
Olsson, J. (2004). Forensic Linguistics. London: Continuum.
www.acebo.com/papers/leglang.htm
ــــــــــــــــــــ (2006). »The Forensic Linguistics Institute«
               .www.thetext.co.uk
Palmer, F. R. (1976). Semantics: A New Outline. USA: Cambridge University Press.
Reimsdijk, H. V. and E. Williams (1986). Introduction to the Theory of Grammar. Cambridge Massachusetts: MIT Press.
Richards, J. and J. Platt and H. Weber (1990). Longman Dictionary of Applied Linguistics. Hong Kong:  Longman Group LTD.
Saeed, J.I. (2003). Semantics . (2nd ed) . Oxford : Blackwell Publishing .
Shuy, R.W. (2001). »Forensic Linguistics«. In M. Aronoff and J. R. Miller (Eds.). The Handbook of Linguistics. Oxford: Blackwell. 683-691.
Svartvik, J. (1988). The Evans Statements : a Case for Forensic Linguistics . Stockholm : Almqvist & Wiksell .
Tiersma, P. (1999). »Legal Language«.
              www.languageandlaw.org/LEGALLANG/ LEGALLANG.HTM.
ــــــــــــــ (2001). »The Creation, Structure and Interpretation of the Legal Text«          
              www.languageandlaw.org/LEGALTEXT.HTM
ـــــــــــــــــ (2005). »Corrections and Addition to Legal Language«.
              www.tiersma.com/CORRECT.HTM.
 
Tiersma, P. and L. M. Solan (2003). »The Linguist on the Witness Stand«. Forensic Linguistics In  American Courts. Vol. 78. No 2: 221-239.
Williams, E. (1981). »Argument Structure and Morphology«. The Linguistic Review. 1: 81-114.
Yarmohammadi, L. (1381 / 2002). A Contrastive Analysis of Persian and English (Grammar, Vocabulary and Phonology). Tehran: Payame Noor University Press.
Yule, G. (1996). The Study of Language. (2nd ed.). UK: Cambridge University Press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار