بررسی متغیرهای اجتماعی- زبانیِ فارسی در گویشِ نهبندانی: همخوان‌ها

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 کارشناس ارشد زبانشناسی همگانی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

این مقاله به بررسیِ رابطۀ متغیرهای اجتماعی همچون جنسیت، سن و تحصیلات با متغیرهای زبانیِ(همخوانی) زبان فارسی در گفتار گویشورانِ نهبندانی می‌پردازد. متغیرهای زبانیِ مربوط از گفتارِ 24 گویشورِ نوجوان، جوان و مسنِ واجدِ شرایط استخراج گردید. نتایجِ این پژوهش نشان می‌دهد که تحصیلات در برخی‌از متغیرها باعثِ کاهشِ استفاده از صورت‌های غیرمعیار نشده است و نقشِ تحصیلات به‌عنوانِ یک متغیر اجتماعی تنها در تمایزِ گفتارِ گویشورانِ مسنِ باسواد و بی‌سواد مشهود است. همچنین، در این گویش، در برخی متغیرها مشاهده شده است که گفتارِ گویشورانِ مرد به گونۀ معیار نزدیک‌تر است. به‌علاوه، در بیشترِ موارد نیز درصورتِ نزدیک تر بودنِ گفتارِ زنان به گونه معیار، اختلافِ گفتارِ آن‌ها با مردان ناچیز بوده است و عاملِ جنسیت نقشِ تمایزدهنده‌ای نداشته است. افزایش سن در گروه نوجوانانِ دارای والدینِ باسواد و گویشورانِ مسنِ باسواد با افزایشِ استفاده از صورت‌های معیار همراه است. در گروهِ نوجوانان در نیمی از متغیرهای زبانیِ موردِ مطالعه، جنسیت نقشی در تمایزِ گفتار  نداشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of Sociolinguistic variables of Persian in Nehbandani Dialect: Consonants

نویسندگان [English]

  • Abbas Ali Ahangar 1
  • Mahboobe Shahsavar 2
1
2
چکیده [English]

This article aims at exploring the relation between social variables, including gender, age and education, with Persian linguistic (consonant) variables occurring in the speech of Nehbandani dialect speakers. The relevant linguistic variables were extracted from the speech of 24 qualified (adolescent, young and adult) informants. The findings of this study show that education, in the case of some linguistic variables, does not cause a decline in the use of non-standard forms and it just plays a significant role in differentiating the speech of literate and no-literate adults. It is also observed that, in employing some of linguistic variables, the men’s speech is more standard than women’s. Furthermore, in cases where the speech of women being more standard than that of men, their speech differences are trifling and the role of age is not distinctive. The increase in the age of the adolescents having literate parents and literate adults correlates with the increase in the use of standard linguistic forms. In adolescent groups, in half of the linguistic variables studied, the gender does not make a distinction between the speech of boys and that of girls.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social variable
  • linguistic variable
  • Gender
  • Age
  • Education

اصل مقاله

فایل پی دی اف را دریافت نمایید

مراجع

باقری، مهری (1380). واج شناسی تاریخی زبان فارسی. تهران: قطره.
جهانگیری، نادر (1378). زبان، بازتابِ زمان، فرهنگ و اندیشه. مجموعه مقالات، تهران: آگاه.
حق‌شناس، علی‌محمد (1382). آواشناسی (فونتیک). تهران: آگاه.
خسروی، فهیمه (1386). بررسی پاره‌ای گوناگونی‌های اجتماعی جغرافیاییِ گویش سیستانی بر پایۀ نظریۀ ویلیام لباو. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه پیام نور تهران.
داورپناه، الهام (1385). بررسی اجتماعی زبان فارسی در مشهد. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه سیستان و بلوچستان.
سماعی، فهیمه (1384). بررسی پاره‌ای تغییراتِ اجتماعی و جغرافیاییِ زبانِ فارسی در سبزوار بر پایۀ نظریۀ ویلیام لباو. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه سیستان و بلوچستان.
کرد زعفرانلو کامبوزیا، عالیه (1381). " فرایندهای واجی مشترک در گویش‌های استان کرمان". نشریۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. شماره 12 . صفحه 130-111.
                                   (1385). واج شناسی: رویکردهای قاعده بنیاد. تهران: سمت.
                                                                                                                                              
Bradac, J. & A. Mulac & S. Thompson (1995). “ Men’s and women’s use of intensifiers and hedges in problem-solving interaction: Molar and Molecular analyses ”. Research on language and social interaction, 28, 93-116.
Cheshire, J. (2005). Sex and gender in variationist research. Oxford: Blackwell.
Fromkin, V. & R. Robert & N. Hyams (2007). An introduction to language. 8th ed. USA, Boston.
Hudson, R. A.  (1996). Sociolinguistics. 2nd ed. New York: Cambridge University Press.
Jahangiri, N. (2000). A sociolinguistic study of Persian in Tehran. Tokyo Press Co. Ltd.
Kerswil, P. & A.Williams  (1994). A New dialect in a new city: Children’s and adult’s speech in Milton Keynes. Final report to Economic and Social Research Council.
Kuha, M. (2005). Investigating the spread of so as an intensifier: Social and structural factors. In Ch. Sunakawa, T. Ikeda, Sh. Finch, & M. Shetty (eds.) Texas Linguistic Forum 48, pp. 217-27.
Labov, W. (1966).  The social stratification of English in New York City. Washhngton, D. C.: center for Applied Linguistics.
Labov, W. (2001). Principles of linguistic change: Social factors. Oxford: Blackwell.
Macaulay, R. K. S. (2005). Talk that court age, gender and social class differences in discourse. Oxford: Oxford University Press.
Maclagan, M. A. & E. Jordon & G. Lewis (1999). “Woman and sound change: Conservative and. innovative behavior by the same speakers”.  Language, Variation and Change, 11, 19- 41.
Modaressi, Y. (1978). A sociolinguistic investigation of modern Persian. PhD. Dissertation. University of Kansas.
Rau, D. V. & H. A Chang (2006). “Phonological variation and sound change in Yami on Orchid Island”. Language and Linguistics, 5. 461- 488.
Trudgil, P. (1974). The social differentiation of English in Norwich. Cambridge: Cambridge University Press.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار