نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• بهروز محمودی بختیاری ¹
• صبا لطیف پور ²

¹ عضو هیات علمی دانشگاه تهران

² عضو هیات علمی فرهنگستان هنر

چکیده

در میان فرهنگ لغت‌های فارسی، بی‌گمان برهان قاطع از جایگاه قابل توجهی برخوردار است. از دلایل اهمیت این فرهنگ، یکی بهره‌گیری از سنتی دیرپا در هند به منظور نگارش فرهنگی یک‌زبانه است، و دیگری ارائه طیف وسیعی از واژه‌های گویشی، غیر فارسی و کهن در کنار واژه‌های فارسی. از جمله واژه‌هایی که در برهان مکرر به آنها برمی‌خوریم، واژه‌هایی هستند که متعلق به «زبان زند و پازند» معرفی می‌شوند، و درستی و تعلق آنها به متون زردشتی مورد بحث و جدل بوده است. این مقاله ضمن ارائه فهرست کاملی از این واژه‌ها، به ارائه توضیحات روشنگرانه در مورد هریک از آنها می‌پردازد و میکوشد تا با بررسی منابع معتبر و واژه نامه های قبل استناد، مروری مجدد بر این واژه ها داشته باشد. به منظور انجام این کار نیز، واژه‌ها در دو گروه کلی «دارای وزن تلفظی» و «فاقد وزن تلفظی» دسته‌بندی شده‌اند تا امکان اظهار نظر درباره تلفظ آنها نیز وجود داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

• برهان قاطع
• واژه‌های اوستایی
• هزوارش
• وزن تلفظی

عنوان مقاله [English]

Zand and Pazand Words in Borhan-e Qate' Reconsidered

نویسندگان [English]

• Behrooz Mahmoodi-Bakhtiari ¹
• Saba Latifpour ²

¹ Faculty Member, University of Tehran

² Faculty Member,, Iranian Academy of Arts

چکیده [English]

Undoubtedly, Borhān-e Qāte' has a significant place among Persian dictionaries. Among the reasons for the importance of this culture, one is the use of a long-standing tradition in India for the purpose of monolingual cultural writing, and the other is providing a wide range of dialectal, non-Persian and ancient words alongside Persian words. Among the words that we come across in frequent arguments are the words that are introduced as belonging to "Zand and Pāzand language", and their correctness and belonging to Zoroastrian texts have been debated. In addition to providing a complete list of these words, this article provides enlightening explanations about each of them and tries to review these words by checking authoritative sources and older dictionaries. In order to do this, the words are categorized into two general groups "with pronunciation measures" and "without pronunciation measures" so that it is possible to comment on their specific pronunciations.

کلیدواژه‌ها [English]

• Borhān-e Qāte'
• Avestan Words
• Huzwaresh
• pronunciation measures