نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• افروز مهدی فر ¹
• مجتبی منشی زاده ²

¹ دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

² استاد گروه زبانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

هر یک از نشانه‌های زبانی و از آن جمله نشانه‌های معرفگی در زبان می‌تواند در بافت‌های زبانی و غیرزبانی مختلف تعابیر متفاوتی داشته باشد. هدف از نگارش مقالة حاضر پاسخ به این پرسش است که آیا می‌توان در زبان فارسی به محض مشاهدۀ نشانه‌های معرفگی یا نکرگی با یک اسم، معرفه یا نکره بودن آن را با قطعیت تعیین کرد. این بررسی در چارچوب نظری کتاب «معرفگی» نوشتۀ کریستوفر لاینز (1999) صورت می‌گیرد و با همان رویکرد، ابتدا نشانه‌های صوری برشمرده شده برای معرفگی و نکرگی از تحقیقات پیشین گردآوری شده‌اند. سپس معرفگی هر یک از نمونه‌های دارای این نشانه‌ها، که از داده‌های تصادفی به‌دست آمده از پیکرۀ «هم-بام» (1401) هستند، با مقایسه با نمونه‌های ساختگی در بستر گفتمان و با هدف کاربردشناختی بررسی می‌شود. نتیجه آنکه معرفگی مفهومی مطلق نیست و اسم در روند یک گفتمان، نسبت به وقوع‌های دیگر خود، معرفه‌تر یا نکره‌تر است. اسم جنس که به ارجاع ذهنی اشاره دارد، مطابق اطلاعات مشترک سرنمونۀ آن در ذهن گویشوران هر زبان به صورت خارج از بافت، دارای سطحی از معرفگی است، اما باید در بافت همراه به لحاظ برآرودن هدف گفتمان، از نظر معرفگی بررسی شود.

کلیدواژه‌ها

• معرفگی
• نکرگی
• اسم جنس
• بافت زبانی
• زبان فارسی

عنوان مقاله [English]

A survey on the signs of definiteness in Persian language nouns

نویسندگان [English]

• Afrooz Mehdifar ¹
• Mojtaba Monshizadeh ²

¹ PhD Student of Linguistics, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

² Professor of Linguistics, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Language signs including definite and indefinite signs, can be interpreted divergently in different linguistic contexts. The survey is aiming to find whether a noun is taken as definite or indefinite merely due to some added elements and signs or not. It is done based on the theoretical foundations of “Definiteness” by Christopher Lyons (1999). Taking the same approach, the formal signs introduced by the previous works on the subject, are taken into account as the immediate formal coding definite/ indefinite nouns, found in “Ham-Bam” corpus (2022). In following, the cases are analyzed and described semantically through making some comparisons with artificial utterances, considering the discourse and aiming to pragmatics. As the conclusion, definiteness isn`t an absolute concept but a comparative one which defines some nouns as more or less definite in contrast to their equivalents within the same co-text. Generic nouns, referring to a mental referent, which is common as a prototype among the speakers of a language in isolation, must be considered in a discoursal co-text in aspect of meeting the final pragmatical aim, per case.

کلیدواژه‌ها [English]

• definiteness
• indefiniteness
• generic noun
• linguistic context
• Persian Language