نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• اکرم نوری ¹
• سیروس نصراله زاده ²

¹ پژوهشکده زبان‌شناسی، گروه زبان‌های باستانی ایران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

² عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

در این مقاله  به ده سند از اسناد تازه‌یافت‌شدۀ بایگانی طبرستان - مربوط به قرن‌های اول و دوم هجری (قرن ۸م.) - که به خط پهلوی کتابی و بر روی پوست یا پارچه نوشته شده‌اند، پرداخته شده است. این اسناد نخستین اسناد اصیل از روندهای حقوقی است که تأیید می‌کنند قوانین حقوقی ساسانیان همچنان در برخی از مناطق ایرانشهر در دورۀ ایران اسلامی در دو قرن نخست هجری اعمال می‌شده‌اند؛ ضمن اینکه داده‌های بسیار بااهمیتی از زندگی روزمره و اجتماعی مردم آن روزگار و نیز روند حقوقی به‌دست می‌دهند؛ نیز اثبات می‌کنند در دو قرن آغازین پس از ورود اعراب به ایران، همچنان تداوم زبان و سنت نوشتن پهلوی، به‌عنوان زبان رسمی و معیار دورۀ ساسانی، در این منطقه حفظ شده و چنان‌که برخی می‌اندیشند، دو قرن سکوت و سکون بر حیات فرهنگی این سرزمین حاکم نبوده است. محتوای نامه‌ها حاکی از آن است که این اسناد صورت‌جلسه‌های دادگاه و مربوط به حل منازعات افرادی از ده ^*اسپگرد از تسوک دل‌دلان است که می‌توان روند پیگیری و واژه‌های حقوقی آ‌ن‌ها را در چهارچوب قوانین ساسانیان در مقایسه با متون حقوقی همچون مادیان هزار دادستان بررسی کرد.

کلیدواژه‌ها

• اسناد طبرستان
• قوانین حقوقی ساسانیان
• اسناد قضایی
• مادیان هزار دادستان

عنوان مقاله [English]

Survey of Ten Sasanian Pahlavi Documents of Tabaristān Archive

نویسندگان [English]

• Akram Nouri ¹
• Cyrus Nasrollahzadeh ²

¹ linguistic faculty, institute for humanities and cultural studies

² Associate Professor, Department of Ancient Iranian Culture and Languages, Institute for Humanities and Cultural Studies

چکیده [English]

In this article, ten of the newly found documents of the Tabaristān archive - related to the first and second centuries of Hijri (8th century) - which were written in Pahlavi script and on parchment, have been discussed. These documents are the first authentic documents of legal processes that confirm Sassanid legal laws were still applied in some areas of Iranshahr during the period of Islamic Iran in the first two centuries of Hijri. At the same time, they obtain very important data from the daily and social life of the people of that time, as well as the legal process; They also prove that in the first two centuries after the arrival of the Arabs in Iran, the continuity of the Pahlavi language and tradition of writing, as the official language and standard of the Sassanid period, was preserved in this region, and as some think, two centuries of silence and stillness has not been ruled on the cultural life of this land. The contents of the letters indicate that these documents are the minutes of the court sessions and related to the resolvent of disputes of people from the village of *Aspgurd of Tsuk Del Delan, which can be examined in the framework of Sassanid laws and legal texts such as Mādiān Hazār Dādestān.

کلیدواژه‌ها [English]

• 'Tabaristān Documents'
• 'Sasanian Legal Laws'
• 'Judicial Documents'
• 'Mādiān Hazār Dādestān'