وقتی منفی مثبت است: بررسی ساخت نفی تهی در فارسی همدانی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه زبانشناسی، همدان، ایران

2 استادیارگروه زبان انگلیسی و زبانشناسی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

در این مقاله به یک ویژگی ساختاری در فارسی همدانی می‌پردازیم. در این گویش، جملاتی وجود دارند که نشانه منفی بر روی فعل قرار دارد، اما معنای منطقی جمله منفی نیست. در مطالعات رده‌شناختی این ساخت را ساخت نفی تهی می‌نامند. با استفاده از پیکره گفتاری گویش همدانی، نشان داده‌ایم که این ویژگی در برخی بندهای قید زمان، و نیز برای بیان عمل غیرمنتظره و شکایت و ابراز تاسف در بندهای وابسته قیدی به‌کار می‌رود. پس از تعیین جایگاه این ساخت‌ها در مطالعات رده‌شناختی، سعی در تبیین وجود این ویژگی پرداخته‌ایم. ابتدا نشان داده‌ایم که این ساخت در واقع نوعی وجهیت معرفتی را در فارسی همدانی نشان می‌دهد، که بر عدم قطعیت، عدم امکان و عدم تمایل از سوی گوینده اشاره دارد. همچنین دلیل وجود این ساخت در فارسی همدانی، و نبود آن در فارسی گفتاری (تهرانی)، در این نکته نهفته است که گویش همدانی، این ویژگی را در تماس با زبان ترکی قرض گرفته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

When negative is positive; the study of expletive negation in Hamedani

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rasekhmahand 1
  • Mohammad Amin Nasseh 2
1 Linguistics Department, Faculty of Literature and Humanities, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran
2 English language and linguistics department, Birjand University
چکیده [English]

In Persian dialect of Hamedan, there are some negative sentences which do not mark polarity. In cross-linguistic studies, these structures are called expletive negatives. They are formally negative, but logically positive. Based on a fieldwork data, I have shown that expletive negatives occur in temporal adverb clauses of ‘since, until, as soon as, before’, adverbial clauses of unexpected or impossible event, and clauses showing regret and complain. I have argued that the shared function of expletive negative in these concepts is to show a kind of epistemic modality. The meaning conveyed in these contexts is uncertainty, impossibility and unwillingness. Hence, the negative marker does not show polarity, but a kind of epistemic modality. The prevalence of this structure in Hamedani dialect is due to its long contact with Turkish, a language which has many instances of expletive negative. Hamedani Persian has borrowed this structure from 'before' adverb clauses of Turkish.

کلیدواژه‌ها [English]

  • expletive negative
  • adverbial clauses
  • epistemic modality
  • language contact
  • Hamedani dialect