انضمام در زبان فارسی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشگاه ایلام

چکیده

این پژوهش ضمن معرفی رویکردهای مطرح در خصوص انضمام، به بررسی انضمام در زبان فارسی پرداخته است. در این پژوهش با استناد به برخی از صورت‌های انضمام در زبان فارسی، استدلال شده است که هیچ کدام از رویکردهای نحوی و واژگانی نمی‌تواند به درستی پدیدة انضمام را در زبان فارسی توجیه کند. داده‌های زبان فارسی نشان می‌دهند که رویکردی می‌تواند پدیدة انضمام را تبیین کند که عوامل کاربردشناختی را در این پدیده لحاظ کند. در این پژوهش همچنین استدلال شده است که انضمام و ترکیب، هر دو بر روی یک پیوستار قرار دارند و نمی‌توان آن دو را کاملاً از یکدیگر جدا دید.
در این پژوهش استدلال شده است که دامنة انضمام در زبان فارسی گسترده است و اشکال مختلفی را در بر می­گیرد؛ از آن جمله می‌توان به انضمام اسم به فعل ساده، انضمام فعل به فعل مرکب، انضمام اسم + گروه حرف اضافه + فعل مرکب یا ساده، انضمام اسم در جملة دو مفعولی، انضمام گروه حرف اضافه اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Noun Incorporation in Persian

نویسنده [English]

  • Mehrzad Mansoori
چکیده [English]

Noun Incorporation (NI) is argued to result from head movement in which the head of an object Noun Phrase moves into the verb creating a Complex Verb (CV) or from word formation rules applying in the lexicon. This paper, argues that NI and CV are not unrelated processes, but points on the same continuum. The paper also argues that neither Baker’s (1988) syntactic approach nor Rosen’s (1989) lexical approach which do not pay enough attention to semantic and pragmatic aspects of the process can account for NI in Persian.
The study indicates that incorporation in Persian is of various types , such as N+V , V + Compound V, N+PP+V, N+PP+ CV and PP+ V. 

به فایل پی دی اف مراجعه شود

ابوالحسنی چیمه، زهرا (1381). بازشناسی حروف اضافه مرکب از گروه‌های حرف اضافه­ای در زبان فارسی معاصر بر اساس نحو ایکس تیره. پایان‌نامة دکتری دانشگاه تهران.
احمدی گیوی، حسن (1380). دستور تاریخی فعل. ج 2. تهران: نشر قطره.
حجت‌الله طالقانی، آزیتا (1379). «فعل مرکب: دو دیدگاه». مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس زبان‌شناسی. ج 1.   27–1.
دبیرمقدم، محمد (1376). «فعل مرکب در زبان فارسی». مجلة زبان‌شناسی. ش 23 و 24، 46 – 1.
راسخ‌مهند، محمد (1382). قلب نحوی در زبان فارسی. پایان‌نامة دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی.
زرسنج، محمدرضا (1362). دستور و نگارش فارسی. تهران: مؤسسة خدمات فرهنگی.
شریعت، محمدجواد (1376). دستور ساده زبان فارسی. تهران: انتشارات اساطیر.
مشکوة‌الدینی، مهدی (1370). دستور زبان فارسی بر پایة نظریة گشتاری. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی.
معین، محمد (1371). فرهنگ فارسی. 6 ج. تهران: امیرکبیر.
منصوری، مهرزاد (1384). گروه پوسته‌ای در زبان فارسی. پایان‌نامة دکتری. دانشگاه علامه طباطبایی.
وحیدیان کامیار، تقی و غلامرضا عمرانی (1381). دستور زبان فارسی (1). تهران: انتشارات سمت.
 
Baker, Mark C. (1988). Incorporation A Theory of Function Changing. Chicago:University ofChicago Press.
Bonvillain, N. (1988). “Noun Incorporation and Metaphor :Semantic Processes in Akwesasne Mohowk”, Anthropological Linguistics . 31.3- 4,173-194.
Chomsky, N. (1981). Lectures on Government and Binding .Berlin :Mouton.
Cook, E. and Wilhelm, A. (1998). “Noun Incorporation New Evidence From Athapaskan”. Studies in Language.22.1.
Croft, W. (1993). Typology and Universals.CambridgeUniversity press.
Gerdts, D.B. (2001). In The Handbook of Morphology. Edited by Andrew Spencer andArnold M Zwicky,Massachusetts: Blackwell Publishers Ltd.
Gronemeyer, C. (1996).“Noun Incorporation in Hopi” :Working Papers 45 .25-44.
Karimi, S. and Mohammad, J. (1992). “Light Verbs are Taking over Complex Verbs In Persian” Proceedings of the Western Conference on Linguistics 92. V: 5 195-212.
Krober, A. (1911). “Incorporation as a Linguistic Process”. American Anthropologist. 13: 577-84.
Lambert, S. (1999). A Lexical Accounts of Noun Incorporation In Chukchi. Proceedings of the students Session.
Mithun , M. (1984). “The Evolution of Noun Incorporation”. Language. 60, 847-93.
Payne, T. E (1995). “Object Incorporation in Panare” :IJAL. 61: 3, 295 – 311.
Rosen, S. (1989 ). “Two Types of Noun Incorporation”. Language .65: 2, 294 –317.
Sadock. Jerrold, M. (1986). “Some Notes on Noun Incorporation”. Language. 2: 19 – 31.
Sapir, E. (1911). “The Problem of Noun Incorporation in American Languages”. American Anthropologist. 13: 250 – 282.
Spencer, Andrew (1995).“Incorporation In Chukchi” .Language .71: 3, 439- 489.
Van Geen hoven, V. (1998). Semantic Incorporation and Indefinite Description. Semantic and syntactic Aspects of Noun Incorporation in West Greenlandic Stanford: CSLI