زبان و زبان‌شناسی

تأثیر دمش بر تقابل واکداری- بی‌واکی انسدادی‌های فارسی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشگاه امام خمینی (ره)

چکیده

دربارة تظاهر آوایی انسدادی‌های بی‌واک فارسی بعد از سایشی‌های بی‌واک دو فرضیة واجی مطرح است. بر اساس فرضیة اول، انسدادی‌های بی‌واک در این جایگاه به گونة واک‌دار خود تبدیل می‌شوند. این مستلزم آن است که هم‌زمان با کاهش میزان دمش، بر میزان ارتعاش تارآواها به هنگام تولید آن‌ها افزوده‌شود. فرضیة دوم چنین بحث می‌کند که با کاهش میزان دمش انسدادی‌های بی‌واک در جایگاه مورد نظر، لزوماً بر میزان ارتعاش تارآواها افزوده نمی‌شود؛ بنابراین انسدادی‌های بی‌واک در این جایگاه از نظر تولیدی در حد فاصل انسدادی‌های دمیده و انسدادی‌های واکدار قرار می‌گیرند و تظاهر آن‌ها به صورت همخوان‌های بی‌واک نادمیده یا نیم‌دمیده درمی‌آید. در این مقاله در چارچوب واج‌شناسی آزمایشگاهی، میزان صحت و اعتبار این یافته‌های نظری را محک می‌زنیم. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که در این جایگاه، از میزان دمش انسدادی‌ها کاسته می‌شود ولی بر میزان واک آن‌ها افزوده نمی‌شود؛ بنابراین تولید انسدادی‌های بی‌واک در این جایگاه در حد فاصل انسدادی‌های بی واک دمیده و انسدادی‌های واکدار قرار می‌گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Aspiration on Persian Stop Voicing Contrast

نویسنده [English]

  • Vahid Sadeghi

چکیده [English]

There are two competing views concerning the phonological interpretation of voiceless stops following voiceless fricatives (SCV where S: a voiceless fricative; C: a voiceless stop, and V: a vowel).One view suggests that voiceless stops become voiced in SCV as their noise offset time decreases. The second view maintains that the voicing/aspiration contrast in stops is neutralized following voiceless fricatives where the relevant NOT (noise offset time) values characterizing voiced and voiceless stops cannot be maintained or carried out.

به فایل پی دی اف مراجعه شود

بی‌جن‌خان، محمود (1374). بازنمایی واجی و آوایی زبان فارسی و کاربرد آن در بازشناسی خودکار گفتار. پایان‌نامة دکتری. دانشگاه تهران، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، گروه زبان‌شناسی.
ــــــــــــــــــــــ (1383). انفجاری‌های کامی در زبان فارسی معیار. انتشارات دانشگاه بوعلی‌سینا.
پرمون، یدالله (1380). نظام آوایی فارسی محاوره معیار: رویکردی زایشی، وزنی(عروضی) و واژگانی. دانشکدة علوم انسانی دانشگاه تربیت‌مدرس.
ثمره، یدالله (1364). آواشناسی زبان فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
حق‌شناس، علی‌محمد (1370).« نقش دوگانه همزه در زبان فارسی». مجموعه مقالات ادبی- زبان‌شناختی. تهران: نیلوفر.
Bijankhan, M. (1994). Farsdat -the Speech Database of Farsi-Spoken Language.
Gordon, M. and Ladefoged, P. (2001), “Phonation Types: a Cross-Linguistic Overwiew”. Journal of Phonetics, 24, 190-209.
Ladefoged, P. (1982). A Course in Phonetics- 2nd ed. New York: HBJ InC.
ــــــــــــــــــ and Cho, T. (1999). “Variation and Universals in Vot: Evidence from 18 languages”. Journal of Phonetics. 27, 207-229.
ــــــــــــــــــ and Maddieson, I. (1996). The Sounds of the World’s Languages. Cambridge M, blackwell.
Lazard, G. (1957). Grammaire du Persan Contemporain. Paris, Klincksieck.
Stevens, K. N. (1998). Acoustic Phonetics.Cambridge, MA and London: MIT Press.
ــــــــــــــــــ (2000). From Acoustic Cues to Segments, Features and Words. 5 th.ICSLP, Vol.1, 1-8.
ــــــــــــــــــــ (2005). “Features in Speech Perception and Lexical Access”.Handbook of Speech Perception. Blackwell Publishing.
Windfuhr, Gernot L. (1979). Persian Grammer: History and State of its Study, Trends in Linguistics. The State of the Art Reports, 12,the Hague: Mouton.
 
 
زبان و زبان‌شناسی
دوره 3، شماره 6 - شماره پیاپی 6
آذر 1386
صفحه 65-84