بررسی صوت‌شناختی همخوان کناری در زبان فارسی معیار

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد زبان‌شناسی همگانی

2 دانشگاه الزهرا

چکیده

در این پژوهش ویژگیهای صوت‌شناختی و آواشناختی یی از همخوان‌هایِ روانِ زبان فارسیِ معیار -[l]- بر اساس تلفظ 19 سخنگوی زن و مرد مورد مطالعه قرار گرفته است. به این منظور ایهای آواییِ آغازین، میانی و پایانی قرار گرفت و گوی81 نمونۀ آواییِ حاویِ این واج را تولی‌اند. ماهیت همخوانهای روان در زبان‌های مختلف به گونه‌ای‌های آواییِ متفاوت بسیار تغییرپذیرند و زیر تأثیر عوامل متعددیییر شوند. در خصوص همخوان روان [λ] تغییرات میۀ دوم بسیار حائز اهمیین تغییرات منجر به ایجاد دو شیوۀ تولیدِ متفاوت از این همخوان میشود، آنچه در سنت آواشناسی [λ] روشن و ]ɫ[ تیره نامیده میشود. در این پژوهش، علاوه بر بررسی جایگاه این همخوان در پیوستارِ روشنی و تیرگی، شیوۀ تولید آن در بافت‌های آواییِ متفاوت و همچنین ِ سازه‌هایِ اول، دوم و سومِ این همخوانِ روان نیز در جایگاههای آغازین و بیای اندازه‌گیری شده‌است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Acoustic analysis of Liquid sounds in Standard Persian

نویسندگان [English]

  • Maryam shekari 1
  • Mandana Nurbakhsh 2
1
2
چکیده [English]

The present paper studies the acoustic-phonetic characteristics of liquids ([r] and [l]) in Standard Persian. The study used 19 male and female speakers, who articulated 204 samples of each consonant in various phonetic contexts in initial, medial and final positions. In different languages, the nature of the liquids and rhotics in particular, has a great amount of variability in different phonetic contexts and may easily be affected and changed by the surrounding sounds or due to various non-phonetic reasons. Persian phoneticians have always known [r] in this language to be an apical trill that has some allophones like the tap and voiceless [r] which occurs in some specific contexts. However, the results of this study showed that Persian [r] is not a trill, but on the contrary, this manner of articulation is limited to one specific context with a very low frequency. In fact the manner of articulation of this consonant in Persian language is approximant. The other liquid ([l]) was also studied in different phonetic contexts. Formants frequencies of these two liquid sounds were analyzed and measured in initial position only.

کلیدواژه‌ها [English]

  • acoustic phonetics
  • standard Persian
  • liquid consonants
  • rhotics
  • laterals

فایل پی دی اف را دریافت نمایید

افراشی، آزیتا (1386). ساخت زبان فارسی. آزیتا افراشی، تهران: سمت.
باقری، مهری (1367). مقدمات زبان‌شناسی. تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
بی‌جن خان، محمود (1384). واج‌شناسی: نظریۀ بهینگی. تهران: سمت.
پرمون، یدالله (1380). نظام آوایی فارسی محاوره‌ای معیار امروز: رویکردی زایشی، وزنی، عروضی. رسالۀ دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
ثمره، یدالله (1378). آواشناسی زبان فارسی. تهران: نشر دانشگاهی.
شکری، مریم. و ماندانا نوربخش (1391). "بررسی صوت‌شناختی ر-آواهای زبان فارسی". مجموعه‌مقالات نخستین هم‌اندیشی آواشناسی فیزیکی انجمن زبان‌شناسی ایران. به کوشش گلناز مدرسی. 54- 25.
صادقی، وحید (1384). بازشناسی واجی کلمات فارسی: رویکردی مبتنی بر نظریۀ بهینگی. تهران: دانشگاه تهران.
غلامعلی‌زاده، خسرو (1380). ساخت زبان فارسی. تهران: انتشارات احیاء کتاب.
فرای، دنیس باتلر (1389). مقدمه‌ای بر آواشناسی آکوستیک. ترجمۀ نادر جهانگیری. تهران: آگه.
لازار، ژیلبر (1384). دستور زبان فارسی معاصر. ترجمۀ مهستی بحرینی. تهران: هرمس.
ماهوتیان، شهرزاد (1378). دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی. ترجمۀ مهدی سمائی. تهران: نشر مرکز.
مشکوة‌الدینی، مهدی (1386). توصیف و آموزش زبان فارسی. چ. سوم. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی.

Behrman, A. (2007). Speech and voice Science. San Diego: Plural Publication.
Espy-Wilson, Carol Y. (1992). Acoustic measures for linguistic features distinguishing the semivowels /wjlr/ in American English. Journal of the acoustical society of of America, 92(2):736-757.
Hagiwara, R. (1995). Acoustic Realization of American /r/ as Produced by Men and Women. Los Angeles: Working Papers in Phonetics.
Hayward, K. (2000). Experimental Phonetics. Harlow: Pearson Education Limited.
Ladefoged, P. and I. Maddieson (1996). Sounds of the world’s languages. Oxford: Blackwell.
Ladefoged, P.  (2003). Phonetic Data Analysis: An Introduction to Fieldwork and Instrumental Techniques. Oxford: Blackwell.
Pisowicz, A. (1985). Origins of the New and Middle Persian phonological System. Nakladem Uniwersytetu: Giellonslciego.
Recasense, D. (2004). Darkness in [l] as a scalar phonetic property: Implications for phonology and articulatory control. Clinical Linguistics and Phonetics 18, 593–603.
Recasense, D. and A. Espinose (2005). "Articulatory, positional, and coarticulatory characteristics for clear /l/ and dark /l/: Evidence from two Catalan dialects". Journal of the International Phonetic Association 35, 1–26.
Van Hofwegen, J. (2011). "Apparent time- evolution of /l/ I one African American Community". Language Variation and Change 22, 373-396.
Zhou, X. (2011). An MRI-Based articulatory and acoustic Study of American Liquids /r/ and /l/.University of Maryland.