نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• حامد مولایی کوهبنانی ¹
• ابوذر اورکی ²
• فاطمه بژگول ¹

¹ گروه زبان‌شناسی ، دانشکده زبان‌های خارجی، دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان

² گروه مطالعات ترجمه ، دانشکده زبان‌های خارجی، دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان

چکیده

در پژوهش حاضر قصد داریم آن دسته از ضرب‌المثل‌های فارسی و انگلیسی را که در آن‌ها از اندام‌واژه‌ها استفاده شده است، مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم. اندام‌واژه‌ها یکی از حوزه‌های واژگانی محسوب می‌شوند که در مطالعات رده‌شناختی مورد توجه قرار می‌گیرند. در پژوهش حاضر نیز از شیوۀ معنی‌شناختی طبیعی فرازبانی (ویرزبیکا، 2007) که یک نظریۀ رده‌شناختی است به عنوان چارچوب نظری استفاده شده است. در این نظریه، اندام‌واژه‌ها به صورت رده‌شناختی مورد بررسی قرار گرفته و در قالب دو دسته از جهانی‌های مطلق و تقریبی اندام‌واژه‌ها در زبان‌های دنیا معرفی شده‌اند. در پژوهش حاضر با مبنا قرار دادن این دو جهانی رده‌شناختی، فرضیه‌ای مبنی بر اینکه بسامد جهانی‌‌های مطلق اندام‌‌واژه‌‌های نظریۀ ویرزبیکا (2007) در ضرب‌‌المثل‌‌های فارسی و انگلیسی بالاتر از جهانی‌های تقریبی اندام‌‌واژه‌‌های این نظریه است و از طرف دیگر، بسامد مجموع جهانی‌های این نظریه نیز در ضرب‌‌المثل‌‌های این دو زبان بالاتر از بسامد سایر اندام‌‌واژه‌‌ها خواهد بود، شکل گرفته است. چنین فرضیه‌ای بر این مبنا شکل گرفته است که عناصر بی‌نشان، اصلی و جهانی در هر زبانی بیشتر کاربرد عام یافته و در فرهنگ کشور نفوذ می‌کنند؛ در نتیجه، جهانی‌های مطلق بیش از جهانی‌های تقریبی اندام‌واژه‌ها و مجموع این جهانی‌ها بیش از سایر اندام‌واژه‌ها در ضرب‌المثل‌های هر زبانی نفوذ می‌کنند. نتایج پژوهش در بخش ضرب‌المثل‌های فارسی نشان می‌دهد که فرضیۀ پژوهش مبنی بر بیشتر بودن میزان کاربرد جهانی‌های مطلق از جهانی‌های تقریبی اندام‌واژه‌ها در ضرب‌المثل‌های رد می‌شود چراکه نتایج به‌گونه‌ایست که نمی-توان تمایز مشخصی میان میزان کاربرد جهانی‌های مطلق و تقریبی در ضرب‌المثل‌های فارسی قائل شد. نتایج مربوط به بررسی داده‌های انگلیسی نیز نتایج مشابهی را در پی دارد. نتایج بررسی مقابله‌ای دو زبان نیز حاکی از آن است که در انگلیسی همانند فارسی تمایز چشمگیری میان میزان کاربرد جهانی‌های مطلق و تقریبی (ویرزبیکا، 2007) وجود ندارد و هر دو جهانی ذکر شده تقریبا به گونه‌ای مساوی در هر دو زبان به‌کار رفته‌اند. از طرف دیگر، نتایج حاصل نشان داد که کاربرد جهانی‌های مطلق و تقریبی اندام‌واژه‌ها در ضرب‌المثل‌های هر دو زبان لزوما بیش از سایر اندام‌واژها نیست.

کلیدواژه‌ها

• ضرب‌المثل
• اندام‌واژه
• فارسی
• انگلیسی
• شیوه فرازبان معناشناختی طبیعی

عنوان مقاله [English]

A Contrastive Study of Proverbs Containing Body- part Terms in Persian and English Based on Semantic Typological Principles

نویسندگان [English]

• Hamed Mowlaei Kuhbanani ¹
• Abouzar Oraki ²
• Fatemeh . Bejgool ¹

¹ Department of Linguistics, Faculty of Foreign Languages, , Vali-e-Asr University of Rafsanjan

² Translation Studies Department, Faculty of Foreign Languages,

چکیده [English]

Proverbs play a vital role in the culture of countries as a tool to show the past beliefs and the history of the culture of any country, we intend to analyze Persian and English proverbs on this basis. Based on this, in this research, we will examine the proverbs in which parts of words are used. On the other hand, word organs are considered one of the lexical domains that are considered in taxonomic studies. In all the languages of the world, the human body is conceptualized in the form of its parts, and as a result, what becomes important is not that all languages have words to name parts of the body, but that in different parts of the world, people they have knowledge and mental vision of different parts of the body. In the current research, the meta-linguistic natural semantic method (Viersbika, 2007), which is a semantic theory, has been used as a theoretical framework. Based on this theory, the semantic categories can be analyzed taxonomically and cross-linguistically. The results of the research in the section of Persian proverbs show that the first hypothesis of the research that absolute universals are more used than approximate universals of adverbs in Persian language proverbs is rejected. because the results are such that it is not possible to make a clear distinction between the usage of absolute and approximate universals in Persian proverbs. The results related to the examination of English data also lead to similar results. The results of the comparative study in the language also indicate that in the English language, as in the Persian language, there is no significant difference between the usage of absolute and approximate universals (Viersbika, 2007) and both mentioned universals are used almost equally in every bilingual. The amount of use of the absolute worlds of body and hand in both Persian and English languages is almost the same, and the approximate worlds are equal in both Persian and English languages.

کلیدواژه‌ها [English]

• Proverb
• Body parts
• Persian
• English
• Natural Semantic Metalanguage approach