بررسی نگرش‌های زبانی در گویش تالشی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی

2 دانشگاه گیلان

چکیده

نگرش‌های زبانی، دلایل انتخاب یک زبان در یک موقعیّت یا وضعیّت را نشان می‌دهد. مطالعۀ نگرش‌های زبانی، در حفظ، مرمّت و بازسازی تخریب‌های زبانی و اجرای موفق توسعة برنامه‌ها و سیاست‌های گویش تالشی نقش و اهمیت اساسی دارد. به‌منظورِ مطالعۀ نگرش‌های زبانی، از هریک از دبیرستان‌های پسرانه و دخترانۀ منتخب در شهرهای ماسال و تالش و روستا‌های خاله‌سرا و کشلی، 30 دانش‌آموز به‌صورتِ تصادفی انتخاب شد و از آنها در قالب پرسش‌نامه نظرسنجی به‌عمل آمد. نگرش مثبت پاسخ دهنده­ها  در مورد فرهنگ و گویش تالشی، 70 درصد و دربارۀ سایر گویشوران تالشی‌، 42 درصد بوده است. درمورد برنامه‌های سواد تالشی، 36 درصد نگرش کاملاً مثبت و 34 درصد نگرش نسبتاً مثبت داشتند. نسبت به رسانه‌های توسعه‌دهندة زبان تالشی، 63 درصد از پاسخ‌گویان نگرش مثبت داشتند و تلویزیون و رادیو و روزنامه، به‌ترتیب، در ردیف اول و دوم و سوم اولویت آنها قرار داشت. در هریک از نگرش‌های زبانی، اختلاف معنی‌دار آماری در بین شهر و روستا وجود دارد ولی در بین پسر و دختر وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Talysh and language attitudes

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Mirzapoor 1
  • Moharam Rezayati 2
  • Seyed Hashem Mosavi 2
چکیده [English]

Language attitudes affect the  shift, survival, maintenance, death,  and life of a language. The study of language attitudes therefore deserves examination. The linguistic changes in Talysh community , and the language policies designed and performed for Talysh  have made the language a proper subject of investigation. The present study was designed to examine the attitudes of Talysh speakers.  The data were collected through questionnaires from 240 subjects. The subjects were high school students, 120  girls and 120 boys, from three regions of Talysh: south of Talysh (Masal city), north of Talysh (Keshly and Khotbehsara villages), center of Talysh (Talysh city and Khalehsara village).The results showed that in their attitudes towards Talysh language and culture, 70% of subjects have positive attitudes and 20% have neutral attitudes. In the attitudes towards other Talysh speakers, 42% prefer Talysh speakers, i.e. in watching television and in hospital situations more subjects favored the use of Talysh and 41% of subjects have neutral attitudes .In the attitudes towards literacy in Talysh , 36% of subjects have strongly positive attitudes and 34% have relatively positive attitudes. In the attitudes towards media programs, 63%have positive attitudes and 23%have neutral attitudes.
As for media, television is the most favored , while the newspaper is the least favored . Radio ranked in between the two. As for linguistic attitude, there is  statistically significant  difference among Talysh regions and no statistically significant gender difference in the regions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • language attitudes
  • questionnaires
  • sociolinguistic
  • talysh
  • statistical test

فایل پی دی اف را دریافت نمایید

بازن، مارسل (‌1367). طالش، منطقه‌ای قومی در شمال ایران. ترجمة مظفرامین فرشچیان. چ1. مشهد: آستان قدس رضوی.
باقری، مهری (1377). مقدمات زبان‌شناسی. چ2. تهران: پیام نور.
بشیرنژاد، حسن (1379). بررسی جایگاه و کاربرد فارسی و مازندرانی در شهرستان آمل. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ ادبیات و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی.
بشیرنژاد، حسن (1382). «زبان‌های محلی ایران و خطر انقراض». فرهنگ مردم ایران. ش5 و 6. 84-65.
ذوالفقاری انارکی، سیما (1381). «گویش بختیاری: بقا یا زوال؟». نامۀ انسان‌شناسی. دورۀ اول، ش1، بهار و تابستان. 177-147.
رضایتی کیشه‌خاله، محرم (1386). زبان تالشی (توصیف گویش مرکزی). چ1. رشت: فرهنگ ایلیا.
رضایتی کیشه‌خاله، محرم و رضا چراغی (1387). «واژه‌شناسی اجتماعی زبان گیلکی (مطالعۀ موردی واژه‌ها و اصطلاحات خویشاوندی و جنسیت)». مجلۀ تخصصی زبان و ادبیات دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی مشهد. س41، ش161.10-95.
رهنمایی، تقی (1380‌). «کجایی تالش و کیستی تالشان». فصل‌نامۀ تحقیقات تالش. سال اول، دورۀ اول، شماره1، پاییز. 16-9.
شاه‌بخش، عزیز (2000). بررسی وضعیت زبان بلوچی. پایان‌نامۀ دکتری. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لندن.
مدرّسی، یحیی (1368). درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان. چ1. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
مشایخ، طاهره (1381). بررسی کاربرد فارسی و گیلکی در شهر رشت. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
میرزاپور، فاطمه (1390). بررسی پدیدة دو یا چندزبانگی در جغرافیای قومی تالش. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد.. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه گیلان.
 
Agheisyi, R., and J. A. Fishman (1970)."Language attitudes study: A brief survey of methodological approaches" .Anthropological linguistics. No: 12 (5). 137-157.
Baker, C. (1988). Key issues in bilingualism and bilingual education. Philadelphia: Multilingual Matters Ltd.
Baker, C. (1992). Attitudes and language. Philadelphia: Multilingual Matters Ltd.
Duan. L. (2004). "A Sociolinguistic Study of Language: Use and Language Attitudes among the Bai people in Jianchuan Country, China". Presented to the graduate school of Payap university for the degree of Master of Arts in linguistics. Payap University, Ching Mai, Thailand.
Edwards. J. R. (1994). Multilingualism. New York: Routledge.
Fasold, R. (1987). The Sociolinguistics of Society, Oxford: Blackwell.