وزن و قافیه، دو معیار برای تعیین قدمت اشعار شفاهی: مطالعۀ موردی در وزن و قافیۀ کلامات یارسان

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

کلامات، نام سروده‌های مذهبی یارسان به زبان گورانی است که در زمرۀ سروده‌های شفاهی ایرانی قرار می‌گیرد. در این مقاله قصد داریم با بررسی تعدادی از کلامات یارسان، تنوع وزن و قافیه را در این متون بررسی کنیم. به این منظور به بررسی چند متن، که اطلاع درستی از تاریخ نگارش آنها در دست نیست، می‌پردازیم و با بررسی شیوۀ تثبیت وزن و قافیه در این اشعار، قدمت آنها را نسبت به هم تعیین می‌کنیم. تنوع وزن و قافیه در کلامات یارسان مبنایی روش‌شناختی در اختیار ما قرار می‌دهد، که براساس آن می‌توان نشان داد که متون قدیم‌تر تنوع وزن و قافیۀ بیشتر، و متون جدیدتر وضعیت تثبیت‌شده‌تری دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Meter and Rhyme as Two Criteria for Archaism of Aral Poetries: A Case Study of Meter and Rhyme in Yarsan Kalams

نویسندگان [English]

  • Masud MohammadiRad
  • Omid Tababzadeh
چکیده [English]

Kalams are the religious poetries of Yarsan people in Gorani. They are considered as a subset of Iranian oral poetries. In this paper we aim to investigate diversity of meter and rhyme in a number of Kalams of Yarsan. Thus by investigating some texts, for which there is not enough information of their history, we try to investigate diversity of meter and rhyme in these texts and by investigating the fixation of meter and rhyme in these kalams, determine their antiquity. Diversity of meter and rhyme gives us a methodological criterion according to which one can suggest older texts have more diversity in meter and in rhyme but more recent texts have more fixed status.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Yarsan Kalams
  • Gorani
  • meter
  • rhyme

اصل مقاله

فایل پی دی اف را دریافت نمایید

مراجع

حسینی، سید محمد (1382). دیوانَ گَورَه. کرمانشاه: انتشارات باغ نی.
صفی‌زاده،صدیق (1361). دورۀ هفتوانه. تهران: هیرمند.
طاهراحمد، اَمر (1390). "وزن شعر عامیانۀ کردی و جایگاه آن در ادبیات نوشتاری در مقایسه با وزن شعر عامیانۀ فارسی". وزن شعر فارسی از دیروز تا امروز (مجموعه سخنرانی‌های نخستین هم‌اندیشی وزن شعر فارسی و اشعار ایرانی در انجمن زبان‌شناسی ایران). به کوشش امید طبیب‌زاده. تهران: نشر آثار فرهنگستان زبان و ادب فارسی. 242- 223.
طبیب زاده، امید (1391). "مقایسۀ وزن در اقوال ایزدی‌ها با کلامات یارسان در پرتو برخی سروده‌های ایرانیِ غربی". ادب پژوهی. ش20، 74- 53.
طبیب زاده، امید (1393). "مقایسۀ قافیه در اقوال ایزدی‌ها با کلامات یارسان (اهل حق)، در پرتو برخی سروده‌های ایرانی غربی". مجموعه مقالات جشن‌نامۀ دکتر احمد سمیعی. تهران: انتشارات هرمس، 350- 324.
نقشبندی، زانیار (1392). "وزن شعر اشعار عامیانۀ هورامی". مجموعه‌مقالات دومین هم‌اندیشی وزن شعر. به کوشش امید طبیب‌زاده. تهران: هرمس.
 
Halm, H. (1982). Ahl-e Haqq. Encyclopædia Iranica. Retrieved from: http://www.iranicaonline.org/articles/ahl-e-haqq-people (accessed January 02, 2016).
 Kreyenbroek, P. G. (1995). "Yezidism- Background, Observances and Textual Tradition". Texts and Studies in Religion, Vol. 62. New York: The Edwin Mellen Press, Lewiston.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار