دریافتِ چگونگیِ دسترسیِ ذهنِ انسان به عناصرِ واژگانیِ ذخیره در واژگانِ ذهنی و آگاهی از شیوۀ بازنماییِ دانش کمک زیادی به طراحی سیستمهای پردازشِ زبانِ طبیعی می کند. در این مقاله سعی شده است تا پساز بررسیِ مسألۀ واژگان در ماشینِ ترجمه، با استفاده از شیوۀ بازنماییِ مفهومیِ نوعی سیستمِ بازنماییِ واژگان بهکمکِ مفاهیم و روابط پیشنهاد شود که میتواند جهتِ بهبودِ عملکردِ ماشینِ ترجمه بهکار رود. درنهایت عملکردِ این شیوه در زمینۀ رفعِ ابهامِ واژگانی، در قالبِ نمودارهای مفهومی، نشان داده شده است.
Understanding how human mind access mental lexicon, and being aware of knowledge representation mechanism, would help us a great deal to design natural language processing systems. This research seeks to investigate the lexicon in machine translation (MT) systems, and then to propose a representation system for its lexicon using concepts and relation links between them, which can be utilized to enhance the efficiency of MT systems. Finally, the performance of this mechanism is illustrated through conceptual graphs.
کلیدواژهها [English]
MT system, natural language processing, conceptual representation of lexicon
جهانگیری، نادر و مهدی عرفانی (1382). "فرایند ترجمۀ ماشینی و محدودیتهای آن". مجله دانشکده ادبیات و علومانسانی مشهد. 156، 159- 143.
خداپرستی، فرج اله (1385). "ابداع و طراحی سیستم رایانهای جهت ترجمۀ متون علمی زبان انگلیسی به زبان فارسی". فصلنامه اطلاع رسانی. دوره 34: 23.
فلاحتی، محمدرضا و آزاده نعمتی (1383). "انسانِ مترجم و ترجمۀ ماشینی: بررسی موردی مشکلات ماشین ترجمۀ انگلیسی به فارسی پدیده". فصلنامه کتابداری واطلاع رسانی. 2: 120- 101.
عاصی، مصطفی و دیگران (1385) "بهسوی طراحی شبکۀ صفات زبان فارسی"، زبان و زبانشناسی، 2: 135-132.
منصوری هره دشت، نیلوفر و دیگران (1384) "بازنمایی معنایی حروف اضافۀ زبان فارسی با استفاده از نمودارهای مفهومی". مجموعه مقالات نخستین همایش انجمنزبانشناسی ایران. به کوشش مصطفی عاصی، تهران: انجمن زبانشناسی ایران، 115 - 105 .
مولوی وردنجانی، آرزو (1385)، نحوۀ پردازش واژگان در ذهن: بر پایۀ مدل دسترسی فعالسازی تعاملی مفهوم بنیاد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی. دانشگاه فردوسی مشهد.
Harley, T. A. (2001). The Psychology of Language from Data to Theory. Psychology Press. Ltd.: U.S.A. and Canada.
Jurafsky, D. (2000). Speech and Language Processing. Alan Apt: U.S.A.
Tang, M. (2005). Large Vocabulary Speech Recognition Using Linguistic Features. A Massachusetts Institute of Technology Dissertation.
Rumelhart, D. E. & J. L. McClelland. (1981). Interactive Processing through Spreading Activation. Edited by C. Perfetti & A. Lesgold (Eds.), Interactive Processes in Reading. Hillsdale NJ: Erlbaum.
Vigliocco, G. & D. P.Vinson (2005). “Semantic Representation”. In G. Gaskell (ed.) Handbook of Psycholinguistics. Oxford: Oxford University Press.