در ییش تولیدی، رفتار واجیِ گونه لرزشی- لثوی /ρ/ ، در جایگاههای واجی مختلف در قالب واجشناسی آزمایشگاهی، ازطریق مشاهدۀ الگوی تغییرات شدت انرژی، برروی طیی گونهها، مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش با بررسی و مشاهدۀ الگوی توزیعِ شدت انرژی بررویها در هر جایگاه، موارد وقوعِ هر واجگونه شناسایی و فراوانی آن محاسبه شد. نتایج نشان داد گونههای لرزشی- لثویدار و ناسوده، گونههای اصلی /ρ/ در زبان فارسی هستند. این گونهها در سطح وسیعی از بافتهایای و همخوانی و همچنین جایگاههای نوایی مختلف تظاهر آوایی دارند. همچنین تناوب این گونهها با یدیگر آزاد و وابسته به گویشور است. علاوهبراین دو گونه، گونههای زنشی، لرزشیِ بییشیدار و سایشیِ بییز در زبان فارسی تظاهر آوایی دارند ولی تولید آنها تاحدزیادی وابسته به بافت آوایی و بافت نوایی گفتار است. این نتایج نشان میدهد تغییرات واجگونهای /ρ/ در زبان فارسی متأثر از عوامل مختلف، ازجمله گویشور، بافتِ آوایی و بافتِ نوایی است.